Ankers en okshoofden
Wat nu nog in de kuiperij geschiedt, is het
onderhoud van de vaten die op een of an
dere manier een mankement vertonen. Er
komt heel veel bij kijken voordat alle on
derdelen passen en het vat water- of beter
weer alcoholdicht is. Wel werken de dui
gen zelf ook een beetje mee, want als ze
nat worden, zwellen ze en persen ze zich
met een enorme spanning tegen elkaar. En
dan is het vat wel weer in staat om zijn reis
door de wereld voort te zetten. Een reis
overigens die nimmer zal eindigen zolang
er nog ankers, vaten, amen, okshoofden,
trommels en stukken gebruikt worden -
oude benamingen die langzamerhand in
onbruik raken. En dat zal zeker ook gaan
gelden voor het oude beroep van kuiper.
anker: vat of ton met een inhoud van
30 tot 45 liter
aam: vat of ton gelijk aan 4 ankers
okshoofd: vat of ton van 240 tot 280 liter
stuk: vat of ton van 600 tot 700 liter
Voormalige 'Klompenkerk' in de Polsbroek
5 november - In het door de archivaris,
mevr. Doornink-Hoogenraad, op verzoek
van de burgemeester uitgebrachte rapport
over de voormalige z.g. Klompenkerk in de
Polsbroek (nrs. 33-37) lezen we dat dit ge
bouwtje (Bethel) in 1845 gebouwd moet
zijn door vrienden en medestanders van de
doopsgezinde predikant Jan de Liefde, die
in genoemd jaar zijn ontslag bij de doops
gezinde gemeente van Zutphen had geno
men, omdat hij het met de vrijzinnige en
rationalistische geest in deze gemeenschap
niet eens was. Korte tijd heeft hij in Bethel
de door hem gestichte vrije 'Apostolisch-
Christelijke Afgescheiden Gemeente' ge
leid, maar is in het volgend jaar naar Duits
land vertrokken.
Het schijnt dat ook de gereformeerden het
gebouwtje enige tijd in gebruik hebben ge
had; daarna werd het overgenomen door
de Ned. Herv. Gemeente, en beheerd door
een stichting. Volgens de statuten was
het doel van de stichting Bethel: 'de gods
dienstige en zedelijke vorming van de
lagere standen der Hervormde gemeente te
Zutfen'.
Straatje in de Polsbroek waaraan de Klompenkerk
gestaan heeft, (foto: Regionaal Archief Zutphen)
Kerkdwang
Vele jaren werd hier nu voor de armen kerk
gehouden door de godsdienstonderwijzer
Kreukniet; in het begin voor een vrij groot
gehoor, maar allengs verminderend en - se
dert omstreeks 1911 de kerkdwang voor de
bedeelden werd afgeschaft - geslonken tot
hoogstens 10 of 12 personen. Op zondag 26
maart 1916 werd de Klompenkerk officieel
door de heer Kreukniet gesloten met een
preek over de toepasselijke tekst (I Joh.
29:18): Kinderkenshet is de laatste ure. De
stichting werd opgeheven en het gebouw
door de kerkenraad gebruikt om de lijkwa
gen der Zutphense begrafenisvereniging te
bergen. Wanneer het is overgegaan in parti
culiere handen is de archivaris niet bekend.
108 ZUTPHEN
m sr
