Een beetje Duits
Taalmoeilijkheden waren er in het begin
nogal. Gelukkig kende Magda een beetje
Duits en kon ze zich op deze manier ver
staanbaar maken. Maar Piri kende geen
Duits. 'Je snapt wel dat ik in het begin het
Duits en Nederlands weieens door elkaar
haalde, tot wanhoop van Magda, die dacht
dat ik het nooit zou leren/ Het grootste
probleem voor de zussen is de constructie
van de zinnen, omdat die zo geheel ver
schillend is van het Hongaars. In de biblio
theek van Arnhem kunnen zij Hongaarse
werken lenen, en ook hebben zij contact
met Hongaarse families in Zutphen en om
geving, die meestal ook wel boeken bezit
ten. 'We gaan hier zo veel mogelijk naar
concerten en toneel, maar 't meest toch
naar de film. Morgenavond gaan we ook;
ik verheug me er echt op', zegt Piri.
Herbegrafenis van stadhouder prins Willem V
25 april In tegenwoordigheid van konin
gin Juliana en prins Bernhard zullen op 29
april in de koninklijke grafkelder te Delft
de stoffelijke resten worden bijgezet van
de op 9 april 1806 te Brunswijk als balling
overleden laatste prins-stadhouder van
de Republiek der Verenigde Nederlanden,
prins Willem V.
Met dit plechtige gebeuren wordt een ere
schuld ingelost tegenover de laatste stad
houder. Te midden van heftige beroeringen
aan het einde van de 18de eeuw is in een
ontelbaar aantal schotschriften een stroom
van laster en beledigingen over hem uitge
stort. Latere historici hebben kunnen getui
gen dat hij te goedmoedig van aard is ge
weest om het hoofd te kunnen bieden aan
het despotisme der regenten in de tweede
helft der 18de eeuw.
Slecht ingerichte staat
Toen prins Willem V (geboren 8 maart
1 748) in 1766 meerderjarig was geworden,
trof hij een verdeelde en slecht ingerichte
staat aan. Slechts een bijzonder krachtige
persoonlijkheid met inzicht in de zich vol
trekkende veranderingen zou misschien in
staat zijn geweest de vele stromingen van
die tijd in goede banen te leiden. Prins Wil
lem V - in zijn opvoeding sterk beïnvloed
door zijn voogd hertog Lodewijk Ernst von
Brunswijk Wolfenbüttel - miste echter die
kwaliteiten. Het oprukken van de Franse le
gers in de winter van 1794 op 1795 is de
directe aanleiding geweest tot zijn vertrek
uit ons land naar Engeland. In zijn eerste
brief die Willem V na zijn landing te Har
wich aan zijn dochter prinses Louise van
Brunswijk zond, schreef hij: 'Ik weet niet of
ik mijn vaderland ooit zal terugzien, maar
ik zal ervan blijven houden wat er ook ge
beurt, en ik zal God altijd bidden voor zijn
welzijn/
Hoop verloren
Tot 1801 is de stadhouder in Engeland ge
bleven. Zijn hoop op Engelse hulp ging na
de val van William Pitt geheel verloren,
waarna hij zich in november 1801 vestigde
op Oranienstein bij Dietz in Nassau, al
waar hij als regerend Duits vorst door de
landsbevolking hartelijk werd ontvangen.
De wintermaanden brachten de stadhouder
en zijn gemalin meestal door in Brunswijk
in de domproosdij. Hier is de prins-stad
houder, na elf jaar ballingschap, in de
nacht van 8 op 9 april 1806 overleden. In
de hertogelijke grafkelder onder de Bruns-
wijkse domkerk vond onder veel eerbetoon
op 18 april 1806 de bijzetting plaats van
het gebalsemde lichaam. De zilveren bus
