Archeologisch veldwerk in de Lievenheersteeg. (foto: afd. Archeologie Gemeente Zutphen)
van Onze Lieve Vrouwe (Maria). De devotie 17de en 18de eeuw werd het terrein geschikt
zou in de Nederlanden zijn ontstaan in de voor bewoning. Tot het begin van de 19de
15de eeuw, en zich van daaruit over Europa eeuw bestond het terrein uit vier achtererven
hebben verspreid. In een afvalkuil uit rond van huizen aan de Spittaal straat. Het afval re-
1500 in een van de kelders onder het hoekhuis presenteert dat van een ambachtelijke midden-
werd overigens een rozenkranskraal gevonden. klasse. Op een van de erven werd het afval van
een knopenmaker gevonden. Kort na 1800 be-
Volksbuurt gon de bevolking van Zutphen explosief te
Op de bouwlocatie (550 m2) Lievenheersteeg - groeien van 7.700 in 1808 naar 10.000 in
Wanne (juli-augustus 2007), ten noorden van 1832 tot 15.500 in 1865. De nieuwkomers wa
de Spittaalstraat, is na de sloop van de 19de- ren vooral arme mensen die het verarmde plat
en 20ste-eeuwse bebouwing archeologisch on- teland of oorlogsgebieden waren ontvlucht,
derzoek verricht. De Lievenheersteeg maakte
deel uit van de 19de-eeuwse volkswijk Pols- Hoge huren
broek. Hoe de stadsontwikkeling zich heeft De eigenaren van de huizen aan de Spittaal-
voltrokken in de laatste middeleeuwse stadsuit- straat en Laarstraat reageerden op de grote
breiding Spittaalstad is slecht bekend. Vandaar vraag naar huisvesting door de aanleg van
dat de aandacht mede hierop gericht was. Te- sloppengangen. Aan de Lievenheersteeg zijn
vens waren er veel vragen met betrekking tot twee sloppengangen gevonden uit 1823 en
de ontwikkeling van de volksbuurt. De archeo- 1825, beide in eigendom van bakkers. Een
logische gegevens leverden in combinatie met gang bestond uit drie achter elkaar gelegen
de historische gegevens en kadastraal kaartma- een kamerwoningen onder een dak, ontsloten
teriaal een scherp beeld op van de ontwikke- via een smal gangetje opzij (op de plaats van
ling van en het leven in een van de armoedig- voorheen Lievenheersteeg 18-20). De naastlig-
ste buurten van Zutphen. Alhoewel de Lieven- gende sloppengang bestond uit vier eenkamer-
heersteeg in de 15de eeuw al bestond, stonden woningen (twee aan weerszijden), die in het
er geen huizen of schuren aan de straat. Het midden door een gangetje waren ontsloten
terrein ter plaatse was laag, zompig en zeer (voorheen Lievenheersteeg 22-24). De gangen
kwelgevoelig. Pas na ophogingen in de late werden genoemd naar de uitbaters: Gerritsen-
38
ZUTPHEN
