ijk m'n salaris en na mijn klus zou ik niet in hebben ze concreet gedaan en waarom? Dat
Rijssen kunnen blijven, al was me dat wel soort dingen achterhaal ik graag. Zeg maar:
beloofd. Toen heb ik besloten in Zutphen te het verhaal achter het verhaal.-Mijn theolo-
solliciteren. Dat was in 1980. De Soweco gische belangstelling zal daar ook wel debet
hielp me aan een opleiding aan de Archief- aan zijn. Ik wil altijd weten wat mensen be-
school. Daarmee kon ik in 1977 beginnen. zielt. Daar voel ik doorgaans meer bij dan
Een jaar later had ik het diploma. De prakti- mijn collega's als zij met die materie bezig
sche opleiding kreeg ik in Deventer. Daar zouden zijn. Hoe gingen mensen toen met
werkte ik vooral in het kerkelijk archief.' elkaar om? Kan ik dat daarin lezen?'
'Maar het was toch de theologie die mijn Ie- In hetzelfde Stentorartikel zeg je: 'C'est pour
ven beheerst heeft, ik kom uit een heel zwa- toujours. We hebben altijd gezegd dat we
re hoek - Gereformeerde Gemeente en later dan ergens anders opnieuw willen beginnen
Nederlands Hervormd op Gereformeerde Dat lijken wel de woorden van iemand die
grondslag - en nu zit ik zo'n beetje aan de zojuist uit de gevangenis is ontslagen.
rand van de kerk. Kuitert voorbij, zeg maar. 'Nee hoor, vijftien jaar geleden ben ik ge-
Toch was het voor mij heel moeilijk om me scheiden en tien jaar geleden ben ik mijn
ervan los te maken. Schuld speelde vanuit huidige vrouw tegengekomen; binnen een
mijn milieu altijd een prominente rol. Als je halfjaar waren we getrouwd. In de loop van
daaraan probeert te ontsnappen, dan dringt de laatste vijf, zes jaar heb ik weieens tegen
zich de vraag op wat er dan nog overblijft. Ik haar gezegd: Als ik met pensioen ga, wil ik
maak daar in mijn preken geen geheim van. samen met jou ergens anders naartoe gaan,
Daarbij verkeerde ik in de comfortabele po- een nieuwe start maken; dat was er in 1997
sitie dat ik niets te maken had met een ker- niet van gekomen, toen trok ik bij haar in.
kenraad, die mij zou kunnen kapittelen. Ik Het werd Frankrijk, maar het had net zo
hoefde mij niet te verantwoorden. Overigens goed Friesland of Zeeland kunnen zijn. Wij
ben ik achteraf blij dat ik van mijn predi- hebben voor Frankrijk gekozen vanwege de
kantschap niet mijn beroep heb gemaakt, ruimte, ruimte die je in de stad niet hebt en
maar dat ik het heb kunnen combineren met als die er wel is, dan is die onbetaalbaar ge
worden. In principe bindt niets ons meer aan
de stad, daarom zoeken we de ruimte van
het platteland op. Net toen we dat besloten
archiefwerk.'
Is er een relatie tussen die twee?
'Die hóeft er niet te zijn. Ik ken nogal wat hadden, kwam er een telefoontje uit Fries
collega's die het één waren en het andere land of ik daar bijstand in het pastoraat wil-
geworden zijn. Misschien heeft het met de de worden. Maar de kogel was toen al door
boeken te maken. Kijk, historische verhalen, de kerk. Als het ons na een paar jaar niet be-
die zeggen me niks meer - hebben me ook valt, dan gaan we terug. Dan wordt het mis-
nooit zo veel gezegd. Mijn vader was hoofd schien toch wel Friesland.'
van een school en kon prachtig vertellen - ik
zat bij hem in de klas. Maar ik ben toch Blijven er nog banden met Zutphen?
vooral geïnteresseerd in de feiten. Kun je die 'Van onze gezamenlijke zes kinderen wonen
boven tafel halen. Daarom vind ik het ook er vijf in Zutphen; daarnaast alle acht klein-
zo leuk om me in Frankrijk bezig te houden kinderen. Die band blijft natuurlijk. Maar
met de archieven, speciaal die van de kerk- zo'n band heb ik niet met de kerk en even-
meesters van de Walburgiskerk. Wat waren min met mijn werk. Daarvan heb ik echt het
dat voor mensen, die kerkmeesters? Wat idee dat ik dat afgesloten heb. Maar over
4
ZUTPHEN