aan zijn pupillen doorgaf. Een van die pupil
len werd timmerman, en verraste ons op de
bouwplaats met de toepassing van zijn
kennis van Arabische cijfers. Bij gebrek aan
gegevens moeten we het voorlopig met der
gelijke speculaties doen.
CONCLUSIE
Samenvattend: het huis bestond in de middel
eeuwse bouwtijd uit een kelder (oorspronke
lijk ca. 2,5 meter diep), een begane grond
van ca. 5,20 m hoogte, waarin mogelijk een
insteekverdieping of een volwaardige maar
lage verdieping heeft gezeten, een zolder en
mogelijk een vlieringzolder op het onderste
haanhoutniveau. De nokhoogte van het pand
is 13,11 meter vanaf maaiveld. De kapcon
structie is oorspronkelijk (i.e. in of omstreeks
1332) opgezet als een sporenkap met drie
haanhouten. Bij die gelegenheid maakte een
timmerman gebruik van een telmerkensy-
steem in Arabische cijfers, hetgeen volstrekt
uniek genoemd mag worden, aangezien Ara
bische cijfers toen nog zeer zelden in de
schriftcultuur van Noord Europa werden ge
bruikt, laat staan door timmerlieden.
Blijkbaar voldeed de constructie niet, of de
hoge topgevel aan de Kuiperstraat diende
beter geschoord te worden. In elk geval
werd in of kort na 1406 een onderslagcon-
structie aangebracht onder de onderste twee
haanhouten. De stijl en de korbelen van de
constructie werden aan het elfde sporenpaar
gemonteerd.
Of de muur tussen nr. 12 en nr. 14, waarop
de stijl van de onderslagconstructie staat,
oorspronkelijk is, valt niet te zeggen. Moge
lijk liep de houten constructie oorspronkelijk
door tot op het maaiveld, en was er een
scheidingswand van vakwerk met doorgan
gen, zoals bij Beukerstraat 65-67 of Lange
Hofstraat 32-25.
In de 15e of 16e eeuw is het huis verlengd in
de richting van nr. 16, waarschijnlijk met de
zelfde nokrichting. De vensters in de topge
vel werden toen dichtgemetseld.
In 1720 werd het pand juridisch en fysiek
(weer) gesplitst in de huidige twee adressen.
Grootschalige verbouwingen vonden plaats
in en omstreeks 1835 teneinde in het mid
deleeuwse casco een woonverdieping met
schuifkozijnen te maken, waartoe ook de
borstweringen werden opgehoogd. In 1982
vonden ingrijpende verbouwingen plaats in
nr. 14, waarbij delen van de middeleeuwse
kapconstructie fors werden beschadigd of
verwijderd. Nr. 12 heeft zijn 14e én 19e-
eeuwse karakter goed behouden. Maar voor
hoe lang nog. Het is te hopen dat dit pand
bij een toekomstige restauratie integer en
vakkundig wordt gerestaureerd. De verbou
wing van 1982 bewijst dat de status van
Rijksmonument niet altijd garant staat voor
het behoud van bouwhistorische waarden.
Benders, J. (2003). "Myt syns selfs hantge-
screven". Zutphense lekenschrijvers van de
late veertiende tot het midden van de vijf
tiende eeuw. Madoc 17-3. p. 139-150
Hill, G.F. (1915). The development of Arabic
Numerals in Europe exhibited in sixty-four ta
bles. Oxford.
Janse, H. 1989. Houten kappen in Nederland:
1000-1940. Delft/Zeist
Neill Wright, G.G. (1952). The writing of
Arabic numerals. London. Met name p. 123
e.v.
ZUTPHEN
