van het Rijksinstituut voor Kunstdocumenta-
tie (RKD) in Den Haag met de volgende in
formatie:
1. Het schilderij is inderdaad door Sam L.
Verveer gemaakt.
2. Afmetingen: 81 bij 150 cm.
3. Het schilderij is in de 19e eeuw drie keer
geëxposeerd:
a. In 1857 in Brussel; titel: "Vue prise a Zut
phen"
b. In 1857 in Den Haag; titel: "Een gezigt op
de wallen van Zutphen"
c. In 1876 in Den Haag; titel: "Gezigt te
Zutphen"
4. Het schilderij is in 1900 geveild, als on
derdeel van de nalatenschap van Elchanon
Verveer, ook een broer van Sam Verveer.
Daarna is het bijna een eeuw 'zoek' geweest
tot het in 1995, door een kunsthandel aan
de Gabelstrasse in München, te koop werd
aangeboden.
Samen met de brief stuurde het RKD mij ook
enkele slechte polaroid foto's van het schil
derij.
Die Gabelstrasse ken ik toevallig, omdat het
om de hoek is bij een vakgenoot waar ik wel
eens logeer. Dat kwam dus goed uit en uiter
aard wilde mijn collega wel even naar die
kunsthandel gaan. Dat leek eerst niets op te
leveren, want het schilderij was verkocht en
men wist niet meer aan wie (of men wilde
dat niet zeggen). Gelukkig bleken ze in hun
archief nog wel een professionele Ektachro-
me opname van het schilderij te hebben.
Dat is een soort grootbeeld dia van 10 bij 15
cm, met onderaan een kieurenbalk waaruit
fotografen kunnen aflezen hoe de dia moet
worden afgedrukt om de oorspronkelijke
kleuren te handhaven. De dia was te koop
voor 100 euro. Veel keus had ik niet, want ik
wilde zo langzamerhand toch echt wel we
ten hoe het schilderij er uitzag. De dia toon
de een prachtig en kennelijk gerestaureerd
schilderij.
Met deze Ektrachrome opname ben ik naar
een fotograaf in Zutphen gegaan, voor een
afdruk op 20 x 30 en om de dia te laten di
gitaliseren. Dat bleek 90 euro te gaan kos
ten. Op deze manier werd het toch wel erg
duur en gelukkig realiseerde ik mij op tijd
dat professionele drukkers ook over de be
nodigde scanapparatuur beschikken. Sypro-
media bleek gaarne bereid om mij kosteloos
te helpen en na een uur vertrok ik met 10 af
drukken op A4 formaat, 1 op A3 formaat en
een CD met hierop de digitale versie. Nog
maals mijn dank voor deze hulp. Het resul
taat ziet u op de voorpagina van dit tijd
schrift.
Vervolgens heb ik een aantal plaatselijke
deskundigen om commentaar gevraagd. Ze
waren het zowaar eens: Het is een mooi
schilderij en Zutphen zal dan wel als inspi
ratiebron hebben gefungeerd, maar er klopt
helemaal niets van. Zo'n toren heeft beslist
nooit in Zutphen gestaan; qua bouwstijl lijkt
deze erg veel op vestingtorens in sommige
West-Nederlandse steden. De Apenstert is
bovendien al voor 1823 gesloopt, waardoor
Verveer deze vrijwel zeker alleen van horen
zeggen gekend kan hebben. De torens bij de
St Jan en die op de Broederenkerk zijn ver
wisseld, de muur aan de linkerkant staat he
lemaal verkeerd, etc. Het schilderij toont
kortom een volstrekt geromantiseerd gezicht
op Zutphen, met nauwelijks enige histori
sche betrouwbaarheid. Dat was dus het ein
de van mijn kleine speurtocht. Ik moet nu
alleen nog proberen de Ektachrome opname
voor 100 euro aan het Stedelijk Museum te
verkopen. Dat is in elk veel minder dan het
schilderij zou kosten. Onlangs is een ander
schilderij van Sam Verveer verkocht voor
40.000 euro. Het blijft toch jammer dat het
Stedelijk Museum niet over de financiële
middelen beschikt om dergelijke, zo duide
lijk aan Zutphen gelieerde schilderijen te ko
pen.
ZUTPHEN
