Jan Oonk
31
Achterhoeks staatsman in woelige tijden
Onderstaand artikel over de patriotse staatsman Berent Wildrikdie zijn laatste
jaren sleet in Ruurlo op het Rij ken barg' is een enigszins uitgebreide versie van
een artikel dat eerder verschenen in de Schaorpaol (nr. 3/2002), het huisor
gaan van het Staring Instituut.
"Op de begraafplaats te Ruurlo ligt in den
hoek naast de grafkelder van de familie
Van Heeckeren ongeveer 8 m uit den
kant een groenbemoste grafzerk waarop
met eenige moeite deze woorden te ont
cijferen zijn: M.B. Wildrik geb. 1 754
gest. 1831"
Met deze woorden begint de Ruurlose
onderwijzer/publicist Kerst Zwart zijn
hoofdstuk 'Staatsman en markeboer'
in zijn boek 'Graafschapsche geschie
denissen' uit 1934. Nu, zeventig jaren
later, zouden we het verhaal over Berent
Wildrik, de staatsman die in Ruurlo zijn
laatste rustplaats vond, met dezelfde
woorden kunnen beginnen. Alleen zijn
de letters en cijfers op de steen nog
moeilijker leesbaar dan ten tijde van
Kerst Zwart. Maar tastend met de vingers
wordt duidelijk dat het inderdaad om
de grafsteen van Berent Wildrik gaat.
(Afhankelijk van de geraadpleegde bron
komen we overigens ook de schrijfwijzen
Berend, Barend en Bernt tegen).
Een vurig patriot
Het waren turbulente tijden waarin Berent
Wildrik leefde. Hij zou daarin zelf als lan
delijk politicus bovendien een rol van be
tekenis spelen en de woelingen aan den
lijve ondervinden. Berent wordt geboren
in Zutphen (gedoopt op 21 april 1754) als
zoon van de predikant Rudolph Wildrik
en diens tweede vrouw Swanida Helena
Couleman. Hij heeft nog een oudere zus
ter Paulina en een jongere broer Jan.
Na zijn rechtenstudie aan de Universiteit
van Harderwijk vestigt Berent zich als ad
vocaat in zijn geboortestad Zutphen. De
M die Kerst Zwart op de grafsteen meent
te onderscheiden zou mogelijk kunnen
staan voor mr. (Bij nadere beschouwing
van de steen lijkt het mij echter eerder
om een V te gaan dan om een M, maar
dit terzijde). Het is 26 september 1 781
wanneer er in alle grotere steden van
ons land, ook in Zutphen, een anoniem
pamflet wordt verspreid waarin het des
potisme van de impopulaire stadhouder
Willem V aan de kaak wordt gesteld en
wordt opgeroepen tot democratische her-
Berent Wildrikanonieme gravure
(Collectie Stadsarchief Zutphen)
Berent Wildrik