54
I
S
mtt.
Afb. 1Sint Walburgiskerk, 1744gravure van H. Spilmanmet rechts de Raadskapel
gedateerd op 1393 Is dat juist? Dit onder
werp ligt hier en daar gevoelig, omdat het
antwoord niet simpel te geven is met ja
of nee. In het algemeen kan gezegd wor
den dat de kerststijl8 in de Nederlanden
is gebruikt tot het einde van de twaalfde
eeuw. In de veertiende eeuw duikt de
kerststijl weer op, zij het dan in hoofd
zaak in Utrecht en rond Luik. Fruin wijst
er in zijn Handboek der chronologie9 op
dat alleen de toevoeging a nativitate ach
ter het jaartal zekerheid geeft ten aanzien
van het gebruik van de kerststijl. In het
overzichtelijke boekje In tijd gemeten
van C.C. de Glopper-Zuijderland wordt
dit bevestigd. De auteur wijst erop dat
het vooral pauselijke kanselarijen zijn
die de kerststijl gebruiken. De meeste
Duitse bisdommen en het bisdom Utrecht
volgen daarin, met dien verstande dat
van het midden van de tiende eeuw
tot ongeveer 1280 andere jaarstijlen in
zwang zijn geweest. Meestal gaat de
datering van de kerststijl gepaard met de
vermelding stilus nativitatis of stilus ec-
clasiasticusw. Beide vermeldingen zijn
in Zutphen (nog) niet aangetroffen. Elke
instantie (stadsbestuur, kerkbestuur, kapit
tel, etc.) bepaalt zélf of men "meegaat"
met een jaarstijl. De vraag of de kerk van
Zutphen in het laatst van de veertiende
eeuw de kerststijl heeft toegepast, kan tot
nu toe slechts ontkennend beantwoord
worden. De literatuur geeft Gimberg dan
ook geen gelijk, maar het meeste daarvan
is pas na zijn leven - hij overleed in 1932
- gepubliceerd. Hij gaat ervan uit dat
in Zutphen wél de kerststijl is gebruikt,
al geeft hij er geen uitleg bij. Uit het
contract, dat hij dateert op 28 december
139211 blijkt het in ieder geval niet. Een
snelle rekenaar zal ontdekt hebben dat
de discussie over de kerststijl in feite gaat
over slechts zeven dagen.
De kerststijl houdt in dat het jaar begint met 25 december.
R. Fruin, Handboek der chronologie, Alphen aan den Rijn, 1934. 59
C.C. de Glopper-Zuijderland, In tijd gemeten. Inleiding tot de chronologie, Den Haag, 1999
34
In het contract staat het jaartal 1393 geschreven!
8
9
10
11
r
