Jaap C. Riemens
Eén van de eerste publicaties van de Zutphense archivaris J. Gimberg1 gaat over
een bouwcontract uit 73922. In de redactie van dit tijdschrift is deze bijdrage
waarin Gimberg een letterlijke transcriptie geeft van dat contractaan de orde
geweest. Uit het verleden zijn genoeg contracten bewaard gebleven, maar een
middeleeuws bouwcontract is een zeldzaamheid. Het document is getranscri
beerd en in hedendaags Nederlands weergegeven. Zoals vaker gebeurtdoet
zich dan een extra moeilijkheid voor: vertaal je zo dicht mogelijk bij de grond
tekstof laat je uitkomen hoe je zoiets in normaal Nederlands weergeeft. Ar
chivarissen hebben de neiging voor het eerste te kiezenmaar dan krijg je geen
goed Nederlands. Ik heb voor de tweede optie gekozen3.
Wat moet een archivaris met een historisch bouwcontractDoor toeval belandt
het document weer op tafel. Waarom duiken mensen opnieuw in de geschie
denis van zo'n bouwcontractEr is literatuuronderzoek nodigbronnen moeten
bestudeerd worden. Gaandeweg is het een kwestie geworden van lezenherle
zen en tenslotte concluderen. En merken dat niet alles klopt. Zo is van het een
is het ander gekomen.
Wanneer in de redactie besloten wordt
tot een artikel over dit bouwcontract, zijn
daar drie redenen voor:
Gimberg goochelt met de tijdsreke-
ning;
hij weet de juiste ligging van de
Raadskapel (nog) niet;
hij gaat uit van een verkeerde geldeen-
heid.
Uiteindelijk was er nog een vierde reden
om over dit bouwcontract te schrijven:
hoe was de relatie tussen de heren Gim
berg, R.P.J.Tutein Nolthenius en dr. K.O.
Meinsma4? De eerste is op het moment
van publicatie assistent-archivaris5 van de
stad en staat aan het begin van een reeks
publicaties, de tweede is bouwkundige
en de derde wordt in 1899 archivaris van
de Sint Walburgiskerk.
Kerststijl of niet: welk jaar is het f
Het contract waarmee het allemaal be
gonnen is, is te vinden in het archief van
de kerkmeesters van genoemde kerk6.
Het is ongetwijfeld het oudste bouw
contract van Zutphen dat bewaard geble
ven is, maar niet het enige. Meinsma
publiceert later overigens ook andere
bouwcontracten7.
De overeenkomst waar het nu om gaat, is
1 Over leven en werk van J. Gimberg: zie de inventaris van de Collectie Gimberg in het Stads
en Streekarchief te Zutphen.
2 J. Gimberg, "Een bouwcontract van 1392". In: Bijdragen en Mededeelingen Gelre (BMG),
deel I (1898), 209-211.
3 Zie het vervolg van dit artikel in Zutphen23s,e jr (2004), afl. 4.
4 Zie over hem: B. Looper, K.O. Meinsma 1865-1929. Bio- en bibliografieinventaris van de col
lectie aantekeningen. Zutphen, 1988.
5 Gimberg heeft jarenlang als assistent-archivaris gewerkt, maar hij assisteerde alleen zichzelf!
Pas in 1918 werd hij gemeentearchivaris.
6 Het archief is slechts voorlopig geïnventariseerd; het contract is te vinden in Kvd, ds. 1 7d.
7 Gimberg schrijft in De bouw der St. Walburgskerk te Zutphen dat "de heer C.O. Meinsma"
twee contracten over de bouw van de dwarsbeuk uit 1499 heeft geschreven in "Oud-Holland".
Raadsels rond de Raadskapel (1)
Wat begon met een bouwcontract
