stukom in te stortenalsmede dat de
muur van het Pesthuys ten zeerste diende
verholpen te worden". Besloten wordt
dan ook de poort af te breken en "de
muur van het Pesthuis te verhelpen".
AI een week later overlegt baas Wilten
een tekening waaruit blijkt dat "met min
der zwaarte op de boog en niet minder
aanzien" de grote poort gerepareerd en
opgetrokken kon worden. In verband met
de financiële toestand wordt het herstel
even uitgesteld, maar op 4 april 1789
staat genoteerd: "Heden is de tekening
van de Grote Poort van het Huis door
Baas Wilten nader ingegeven".
De Rijksdienst voor de Monumentenzorg
schrijft het nieuwe ontwerp toe aan Teu-
nis Wittenberg (1 741 -1816) stadsarchitect
van Zutphen sedert 1 maart 1771 .Het is
echter een aanname vooral gebaseerd op
de stilistische overeenkomst met andere
bouwwerken uit die tijd in Zutphen.
Wilten zou dan als metselaarsbaas de uit
voerende man zijn geweest. We kunnen
dat niet bevestigen. Wel is bekend dat bij
de restauratie in 1 789 delen uit de 17e en
18e eeuw zijn gebruikt.
(Dr.ir.R.Stenvert schrijft: "Een uitgebreid
bouwhistorisch onderzoek naar deze
belangrijke en weinig bekende poort zou
echter op zijn plaats zijn".)
Volgens de Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg zijn de kapitelen en de
architraaf 18e eeuws; de zuilen en de
sluitsteen 17e eeuws.
Het jaartal 1789 staat sindsdien en tot op
heden op de poort vermeld.
Volgens de Rijkscommissie voor de Mo
numentenbeschrijving (Dr.E.H. ter Kuile,
1958) zou op de fries vroeger het jaartal
1625 hebben gestaan. Volgens ons is dit
jaartal echter tijdelijk aangebracht bij het
bezoek in 1905 van Koningin-Moeder
Emma aan het Oude en Nieuwe Gast
huis. Op vroegere afbeeldingen lezen we
steeds het jaartal 1789 (in Oudromeinse
cijfers) Overigens hebben ook in 1897
Emma en Wilhelmina de stichting al met
een bezoek vereerd.
De in 1 789 gerestaureerde poort is tot de
opheffing van het binnengesticht aan het
eind van de 2e Wereldoorlog de officiële
toegangspoort van het complex gebleven.
Vooral in de 2e helft van de 19e eeuw
vond er onder leiding van dr. N.J.Ramaer
een enorme uitbreiding plaats. Zo ver
rezen er veel nieuwe gebouwen voor het
door de provincie aangewezen krankzin
nigengesticht, met bijbehorende werk
plaatsen, magazijnen, een badhuis, was
serij etc. Achter die Grote Poort heeft zich
eeuwenlang veel afgespeeld!
Maar hoe kwam de poort nu op het ter
rein van GGNet?
3. DE OUDE GASTHUISPOORT van
1978 tot heden
Als gevolg van de oorlogsschade werden
in oktober 1944 alle patiënten overge
bracht naar het buitengesticht Het Groot
Graffel in Warnsveld.
Na de 2e WO was er in Zutphen grote be
hoefte aan woon- en werkruimte, zodat
de leegstaande ruimten van het Gasthuis
dankbaar werden benut door diverse
scholen, kantoren, instellingen en - we
gens de woningnood - veel gezinnen.
Uiteindelijk werd besloten het gehele
ONG complex te slopen, hetgeen in
1963 was voltooid. Als laatste gebouw (in
gebruik door de dienst Wederopbouw!)
verdween - helaas- het Heer Hendriks
huis (uit de 15e eeuw!) dat ooit de basis
vormde van het gehele complex. Alleen
de oude poort bleef staan!
Omdat hij daar echter in de weg stond in
verband met nieuwbouwplannen besloot
de gemeente Zutphen in 1969 de poort een
paar honderd meter in Noordelijke richting
te verplaatsen. Zo ongeveer aan het begin
van wat nu de parkeerplaats Basseroord is.
De poort, zonder muur, stond daar echter
geheel doelloos weg te kwijnen.
In 1976 bestond Het Groot Graffel 75
jaar. De fa. Odink (thans van Wijnen), die
veel bouw en verbouw verzorgdevoor
deze instelling, wilde ter gelegenheid van
dit jubileum een geschenk aanbieden.
Min of meer gekscherend moet directeur
geneesheer J.Knol hebben gezegd: "Zet
