Jan Frings
Het Wapen van Danswick en zijn zakelijke historie
De Barlheze was nog niet eens zo lang geleden een drukke straat Vanaf de brug
of het station kwam je er als vanzelf door. Je had er ook allerlei winkels; nu nog
wel waf maar niet zo veel meer. Zo was er ooit een slagerij in wat nu HET
WAPEN VAN DANSWICK op de gevel heeft staan. De vroegst gevonden
vermelding van dit huis is van 1458; toen was het nog geen slagerij.
Brochues
De op één na vroegst gevonden vermel
ding van het pand (voor zover gevonden
in dit onderzoek) gaat over de verkoop er
van door Lysbeth van Zweten aan Deyt-
mar Brochues. Of Lysbeth behalve eige
nares ook bewoonster was, is waarschijn
lijk, maar niet zeker. Haar naam is
verbonden met meer panden in het Zut
phen van die tijd; ze is een keer (8 april
1458) genoemd als buur van wat nu Barl
heze 29 is, waarmee dit de vroegst ge
vonden vermelding, zij het indirect, is.
De verkoop was in juni 1459. Barlheze
heette toentertijd vaak Molenstraat of
Moelenstraat; achter de huizen aan de nu
oneven kant liep de stadsmuur. Kadastraal
stond Barlheze 27 (sinds in 1832 het Lan
delijk Kadaster is ingevoerd) bekend on
der nummer F774. (Nr. 25 is F777 en nr.
29 is F772.) Voor die tijd was sprake van
verponding. Sinds de 14e eeuw zijn re
gisters bijgehouden waarin belastbare
grond en gebouwen zijn opgetekend.
Daar kan men ook nog al eens gegevens
aantreffen op het gebied van belastingen.
Vanaf 1646 spreekt men van verpon-
dingsregisters. Het gebied waar het om
ging werd aanvankelijk zo goed mogelijk
omschreven aan de hand van de namen
van de buren, de belending en de omge
ving (aan de stadsmuur, naast de steeg),
ledereen kende iedereen, dus dat was
nauwkeurig genoeg. Later werden er
nummers aan gehecht. Wat later ka
dastraal F774, F775 en F776 werd (Barl
heze 27 en een stuk achter Barlheze 25),
was ooit verponding 81 7. Het is nu ech
ter niet altijd even duidelijk wat precies
het perceel omvat!
In 1459 is het huis belast met 6 Rg per
jaar en heren tijns, dat is een speciale be
lasting aan de heer, de Graaf van Zut
phen. In latere tijden is sprake van 5. Dit
lijkt te wijzen op een redelijke waarde
vastheid van het huis. In die tijd was er,
net zo goed als nu, inflatie. Eigenlijk werd
die belasting zo dus steeds minder.
De familie Brochues of Broeckhues of
Van Broeckhuesen was een aanzienlijke
familie volgens L. Lensen (Middeleeuws
Bestuur in Zutphen 1190-1591Het was
een van de families waaruit schepenen
van Zutphen voorkwamen. Of de ge
noemde Deytmar of Ditmar of Dietmar al
zo 'hoog' gestegen was, is maar de vraag.
De eerste die Lensen noemt is Gerrit van
Broechuesen, die schepen was van 1497
tot 1532.
Keyen
In 1497, verkochten de erven Broickhu-
ess 'het huis' aan Gertruit Keyen, weduwe
van Otto Keyen. Dat was een publieke
verkoop en het ging hier om de erven van
wijlen Dietmer Broickhuiss en Lumme.
Ook de familie Keyen was een 'schepen
familie'. Volgens Lensen was Gertruit de
moeder van schepen Otto Keyen (1506
1548). In 1514 verkochten ene Otto Ke-
Bronnen:
Adresboeken van Zutphen, Stadsarchief Zutphen. Klapper op het historisch kadaster binnenstad (tot 1832), Stads
archief Zutphen. Kadastrale legger (Gemeente Zutphen) (na 1832), Stadsarchief Zutphen. L. Lensen, Middel
eeuws Bestuur in Zutphen 1190-1591, s.l. 1997 Mondelinge mededelingen van de huidige bewoner.
Kopen en Verkopen
