P.G. van Manen
Naar aanleiding van het artikel van Jaap Riemens over de Zutphensehe Courant in
Zutphen 1999-4 lijkt de tijd rijp af te rekenen met het hardnekkige misverstand dat
de krant in zijn eerste periode geredigeerd werd in de geest van Thorbecke, zoals
opgemerkt wordt op blz. 89 van bovengenoemd tijdschrift. Even later wordt in
hetzelfde artikel gesteld dat mr. R.W. Tadama en mr. F.R. Pennink hun krachten
aan de krant gewijd hebben en dat dit tot gevolg zou hebben dat er een krant in
neutrale geest verscheen. Beide veronderstellingen kloppen niet volgens de auteur
en hij wil dat graag in deze bijdrage aantonen.
Dhr. Van Manen is een vaste bezoeker van het Stadsarchief. Zijn belangstelling
gaat uit naar de politieke geschiedenis van de 19e eeuw. Zijn doctoraalstudie van
1999 is getiteld Zutphen1848-1861op weg naar liberale dominantie
Gegevens uit bestaande literatuur
De reeds genoemde veronderstellingen
zijn ook terug te vinden in andere litera
tuur. Zo schrijft Bert Looper in Geschiede
nis van Zutphen dat de in 1849 opge
richte Zutphensehe Courant de liberale
stroming vertegenwoordigde1. Het ge
denkboek ter gelegenheid van het vijftig
jarig bestaan van de firma W.J. Thieme
Cie getiteld Een halve eeuw 1863-1913
vermeldt evenals het genoemde artikel in
Zutphen dat Tadama en Pennink de krant
in neutrale geest redigeerden. De officiële
geschiedenis van het Zutphense familie
bedrijf Thieme Groeien in de tijd 1792 -
1992 van W.F. Kalkwiek met medewer
king van dr. K.A. Kalkwiek geeft op
blz. 28 aan dat W.J.Thieme in 1849 de
Zutphensehe Courant oprichtte en dat
deze W.J. Thieme de liberale beginselen
zeer toegedaan was, een grote verering
voor Thorbecke koesterde en dat hij de
verbreiding van het liberalisme in
Zutphen en omgeving als een taak van
de eerste orde zag. Daarbij werd dan ook
nog weer aangegeven dat hij later mede
werking van anderen kreeg en dat met
name van mr. R.W. Tadama en op
blz. 151 wordt vermeld dat de Zutphen
sehe Courant vanaf het allereerste begin
in de geest van Thorbecke verscheen.
Reinier Willem Tadama
Om te beginnen kan men zich afvragen
wat de achtergronden van Tadama
waren. In een brief van 31 mei 1852 van
G.J. Roosegaarde, prominent bestuurslid
van de Liberale Kiesvereniging Redding
door Bezuiniging, aan Thorbecke wordt
vermeld dat de schrijver van een bepaald
artikel in de Zutphensehe Courant de
algemeen als redacteur bekende R.W.
Tadama was2. We mogen er dacht ik
nu wel van uitgaan dat Tadama een
belangrijke rol gespeeld heeft bij de
Zutphensehe Courant.
Een brief van Redding door Bezuiniging
van 3 december 1848 aan Thorbecke
geeft aan dat bij de gehouden verkiezing
van een lid voor de Tweede Kamer in het
district Zutphen Thorbecke 342 stemmen
verkreeg en Tadama, aangeduid als nulli
teit des behouds 246. Een aantal anderen
moest het met minder stemmen doen.
Thorbecke kwam enkele stemmen tekort
voor de absolute meerderheid en her
stemming tussen hem en Tadama was
De Zutphensehe Courant in de eerste
jaren: liberaal^ neutraal of?
