figuren in haar werk. De standsver
schillen komen in haar verhalen
wel aan de ordemaar worden niet als
een probleem voorgesteld.
De romans en novellen van Lyte Engel-
berts blijven onlosmakelijk verbonden
met de tijd en het milieu waarin ze
zijn geschreven.
Voor de liefhebbers van geschiedenis
leveren de boeken evenwel een schat
aan informatie en sfeerbeelden Dat
deze door de schrijfster slechts als bij
zaak zijn bedoelddoet aan hun beteke
nis niets af.
Hoe komt Hoekstra op het idee dat de ge
schiedenis slechts bijzaak is voor L.E.!
Engelberts had echter niet alleen ge
voel voor het historisch decormaar
ook voor de psychologische beleving
van haar personagesdie daardoor
vlees en bloed worden. Voor de invul
ling van haar personages gebruikte zij
hoofdzakelijk dagboek- en brieffrag
menten.
Hetty Wertheim-Gijse Weenink schrijft8:
Liete Engelberts schreef vooral in Chris
telijke bladen als Stemmen des Tijds'
en Eigen Haard', en niet in bladen die
in het centrum van het litteraire leven
stonden. Bovendien was een pseudo
niem bestaande uit twee letters wel de
slechtste manier om serieuze aandacht
van de litteraire kritiek te trekken.
Marie van Zeggelen schrijft in haar in
memoriam
Wij vinden in L.E/s boeken veel figuren
die verwant zijn aan Mietje. Figuren
van jonge vrouwen, wier leven zo stil
daarheen vlood met zijn verlangens en
idealen. Zo licht denkt de lezer, dat
het de schrijver van romans uit het ver
leden veelal te doen is om oude zeden
en gebruiken, maar dit is in waarheid
altijd bijzaak. De schrijver, die in brie
ven en dagboeken snuffelt, is het al
leen om de mens te doen, de mens
hoe hij was en wat hem dreef tot de
dingen, die hij doet. Dan komt vanzelf
de sfeer, de tijd om hem heen en als
die sterk werd uitgebeeld, als het huis,
de tuin, het landschap gaat spreken,
dan is het een bewijs dat die mens in
de schrijver is gaan leven. Alle men
sen, die L.E. in haar boeken beschrijft,
of beter, die zij gevonden heeft in ver
geelde papieren, zijn gaan leven en
wel meest die stille, in de schaduw ge
bleven vrouwenfiguren, zoals Mietje
van der Dussen, Friesche Jayke en
Francosa Caestecker uit de Generali
teitslanden.
Zij besluit haar artikel met:
Het onherroepelijke voorbijgegane
werd door haar pen teruggeroepen op
een zo diep menselijke wijze en zo
blijft hun werk staan als een rechte
zuil in onze barre verwilderde tijd.
Haar Zutphenseromans
Van haar romans spelen er zich drie in
Gelderland af, waarvan twee (gedeelte-
ijk) in Zutphen.
Ik ga hieronder kort op de inhoud ervan in
Mietje van Dussen
Deze roman verschijnt aanvankelijk als
vervolgverhaal in 'Stemmen des tijds' in
1917/18 en in 1918 in boekvorm. Het
verhaal begint in 1 791De zes kinderen
van de vroeg overleden Jan Lucas van
Dussen zijn opgegroeid in Amsterdam.
Clara (26 jaar), de oudste, is naar Gelder
land vertrokken, om te huwen met de 51
jarige weduwnaar Willem van Rouwen-
oort, heer van de Ulenpas (bij Drempt),
lid van de Ridderschap van Zutphen.
Haar broers Jacob en Jan en zus Idje zijn
met de aanstaande bruid meegereisd om
haar huwelijk bij te wonen. Mietje is in
Amsterdam achtergebleven. Zij krijgt na
enige tijd een brief van zus Clara met de
vraag om in de buurt van Drempt te komen
wonen. Vlakbij de Ulenpas is een aardig
buiten te koop (de Telling); heel geschikt
om 's zomers te wonen. Voor de winter
kunnen ze een huis in Doesburg kopen.
Mietje vindt het een goed plan. Zij gaat in
1 793 voor enkele maanden bij haar zus
en zwager op de Ulenpas wonen en in
4
3.
