Peter Boer
In het voorjaar van 1997 heeft de Werkgroep Bouwhistorle van onze vereniging
onderzoek kunnen verrichten tijdens de restauratie van Lange Hofstraat 23-251
Dit grote dubbele huis grenst met de zuidelijke gevel aan de Kolenstraat. De grote
gelijkenis van de constructieve opbouw van met name het voorhuis met de uit de
tweede helft van de veertiende eeuw daterende panden Korte Hofstraat 1a en
Beukerstraat 65-67 (1391) vormde de aanleiding tot een nadere analyse van de
ruimtelijke ontwikkeling van dit pand.
De resultaten hiervan zijn samengevat in bijgaand artikelgeschreven namens de
werkgroep door Peter Boer uit Doesburg.
Huidige opbouw
Het gebouw heeft een rechthoekige platte
grond met de korte zijde aan de Lange
Hofstraat en de lange zijde aan de Kolen-
straat. Het is in langsrichting in een linker
en rechter gedeelte opgedeeld. De kap
constructie overspant beide delen.
Het geheel is onderkelderd en bezit naast
een begane grond nog twee verdiepingen
en een zolderverdieping.
Oudste kern
en het oorspronkelijke kavel
De oudste kern bestaat uit een vierkante
plattegrond die de voorste helft vormt op
de hoek van de straat. De huidige breedte
van het gebouw is te herleiden uit de
samenvoeging van een tweetal circa vijf
meter brede percelen waarvan alleen in
de bouwmuren op kelderniveau metsel
werk uit circa 1300, met bijbehorende
kaarsnissen teruggevonden is, respectie
velijk kelder 1 en kelder 3, 28x14x8cm;
10 lagen 90-92 cm en
27/28x13/14x7,5/8 cm; 10 lagen 88
cm). De genoemde perceel breedte van
circa vijf meter valt te herleiden naar 1,3
Rijnlandse roede; een maat die conse
quent in de nauwgezette percelering van
de Zutphense binnenstad terug te vinden
is en die zijn oorsprong vindt in de periode
waarin een dichter bebouwde stedelijke
percelering ontstaat die gebaseerd is op
gronduitgifte door de graven van Gelre en
Zutphen in de tweede helft van de 12e en
eerste helft van de 13e eeuw2.
Onder de recente begane grondvloer van
het rechter deel (nr. 25) werd bij de restau
ratie een vloer van dikke plavuizen (17 x17
cm) van roodbakkend aardewerk aange
troffen. Deze vloer was intensief belopen
en door allerlei ingrepen aangepast en her
steld. De bij deze fase behorende ver
diepingsvloer is opgebouwd uit kinder
binten op moerbalken die vanwege de
zeer grote overspanning halverwege door
een zware langsondersteuning onder
steund worden. Deze ondersteuning is
opgebouwd uit een onderslagbalk voor
zien van sleutelstukken en korbelen die
rust op muurstijlen. Ter plaatse van deze
muurstijlen is zowel op kelderniveau als
op de begane grond metselwerk van de
oorspronkelijke achtergevel aangetroffen
die daar één meter dik is. De achterste
muurstijl rust op een waarschijnlijk se
cundair aangebrachte console van bazalt.
De oorspronkelijke hoge kap is op een
restant van een flieringbalk na verdwe
nen. Waarschijnlijk is dit een constructie
met twee gebinten boven elkaar en een
langsverband door middel van makelaars
geweest. De aanzet van de bijbehorende
zolderborstwering in de gevel aan de
Kolenstraat teruggevonden.
Op een prent van Abraham Beerstraten
De bouwhïstorse van Lange Hofstraat 23-25