betalen omdat hij de freule, die was op
gesloten op 't Velde, niet met rust heeft
kunnen laten.
Een ander gevolg van deze affaire is ge
weest dat haar ouders Judith hebben ont
erfd.
Hoofdstuk 3 bestrijkt de periode 1 770
1 792 en gaat over "Heren van stand".
Het mooie is ook hier dat er iets verteld
wordt over Judith of haar familie en dat
het in een breder perspectief van de ge
schiedenis geschilderd en beschreven
wordt. Zodoende komen we meer aan de
weet over broer Gerrit van Dorth en de
familie Schimmelpenninck van der Oije
(achterin zit een uitklapbare genealogie
van deze twee families). De moeder van
Judith was een Schimmelpenninck van
der Oije.
Uitgebreid maar niet storend gaat de
schrijfster in op de relatie tussen het
Oranjehuis en de familie Van Dorth. Die
beschrijving is vooral nodig om later te
laten zien wat die band betekende: de ja
ren van de Franse Tijd naderen. Hoofd
stuk 5 gaat dan ook over "De omwente
ling, 1795-1 797". Voor de Gelders adel
breken slechte tijden aan. Financieel gaat
het slecht met de bewoners van 't Velde,
die ook regelmatig op huis Harreveit te
vinden zijn.
Op pagina 110 begint een stukje dat laat
zien waar de titel van het boek vandaan
komt. Een schitterend verhaal dat je van
A tot Z geboeid blijft lezen. Vooral als ze
vloekend en tierend de mannen bij het
huis weg houdt. Het gaat over de open
bare verkoop van 't Velde. Vader Jan zit
diep in de schulden en het gaat bergaf
waarts.
Judith is op 22 november 1 799 doodge
schoten op bevel van de 'Bloedraad'. Dat
is in Winterswijk gebeurd. Vanwege haar
sympathie voor de Oranjes. De eerste be
schuldiging luidt dan ook dat zij van de
toren van huis Harreveld een oranje vlag
heeft laten wapperen.
Een mooi boek, dat geschiedenis bevat
van onze streek, maar vooral van de om
geving Zutphen en Warnsveld, met uitge
breide verwijzingen naar de andere plaat
sen waar de familie mee te maken heeft
gehad. Het boek is niet alleen voor ro
manlezers de moeite meer dan waard.
Ook de historici doen er goed aan dit
boek te lezen. Goed gedocumenteerd en
royaal voorzien van toelichting, zonder
opdringerigheid.
Daarom mijn complimenten ook voor
Hermine Manschot. Ik heb haar heel wat
keren bij ons zien lezen in de bronnen.
Daar vind ik het nodige van terug. En dat
is nu leuk bezig zijn met geschiedenis,
met historisch onderzoek. Als je dan de
pen kunt hanteren zoals zij, dan is het re
sultaat aan alle kanten 'om de pet voor af
te nemen!'
Hermine Manschot-Tijdink, 'Een allerneete-
ligst c ar acte 7Het leven van Judith van
Dorth (1747-1799). Fagus, Aalten, 1999.
224 blz.; met bijlagen, literatuur en index.
ISBN 90-70017-33-4. Prijs: 49,50.
