kan worden geput (brief d.d. 29.1.1997
van directeur A. Przywuska van het Archi-
wum Pastwowe w Gdasku).
16. Poelman, Bronnen Oostzeehandel 1-1
nr. 1176 HUB 6, nr. 968 (18 oktober).
1 7. Voor meer informatie over de centrale
positie van Zeeland zij verwezen naar
W.S. Unger, 'Middelburg als handelsstad
(XIHe tot XVIe eeuw)', Archief Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen (1935)
1 -1 77, met name pp. 15-16.
18. Poelman, Bronnen Oostzeehandel 1-1,
nr. 1290 ((concept?)brief van Danzig aan
Brieile). Het regest rept aanvankelijk van
lieden uit Brieile en Goedereede, maar
even later van burgers van Zierikzee.
19. SAZ, ORA, inv.nr. 457, f. 48v (ingeschre
ven tussen 7 maart en 24 april). In deze
notitie komt de sleutelzin eer hie uut Pru-
cen toch voor, waaruit volgt dat de Danzi-
ger en de Zutphense Albert op de Koren
markt inderdaad identiek zijn.
20. Bereklauw Branca ursina, tegenwoordig
Heracleum Sphondylium geheten) werd in
de Middeleeuwen algemeen als medicijn
gebruikt (vriendelijke mededeling van dhr.
drs. E. Huizenga te Groningen). De plant
kwam overal in Europa voor, en het is
daarom merkwaardig dat zij vanuit het
Balticum werd geëxporteerd.
21. HUB 7-1, nr. 767 14, 36, 37, 40, 42, 46
en 78 H.A. Poelman, Bronnen tot de ge
schiedenis van den Oostzeehandel. Eerste
deel 1122-1499. Tweede stuk. Rijks Ge
schiedkundige Publicatiën 36 (Den Haag
1917), nr. 2205, pp. 811 -813, 815 en 824.
N.B.: het is niet steeds duidelijk welke la
ding in welk jaar verloren ging.
22. HUB 7-1, nrs. 508 en 531 (ontwerpbrief in
hetzelfde Brugse brievenboek, betreffende
de afbetaling van een restbedrag door Wil
lem aan een koopman uit Herentals (zo'n
30 km ten oosten van Antwerpen)).
23. Mogelijk is in SAZ, ORA, inv.nr. 101 (een
als 'gerichtsboek' bekend staand register
dat notities uit de jaren 1432-1435 en
1443-1446 bevat) nog oudere informatie te
vinden; raadpleging hiervan was mij in het
kader van dit artikel niet mogelijk.
24. R. Wartena, De stadsrekeningen van Zut-
phen 1364-1445/46. Deel III (Zutphen
1977) 594, 640 en 644 (1445/1446) en
volgende onderrentmeestersrekeningen.
25. Poelman, Bronnen Oostzeehandel 1-2,
nr. 1829 (4 november).
26. Ibidem, nr. 1 780.
27. Ibidem.
28. SAZ, ORA, inv.nr. 457, f. 2r.
29. Voor Straetken: Don, Archieven Kampen
II, inv. A, nr. 25, reg.nr. 596 (Johan en zijn
vrouw Elisabeth verkopen een stuk land,
1481) en inv. K, nr. 376 Huis Bergh nr.
57 (Elisabeth, weduwe van Johan, 1495).
30. SAZ, ORA, inv.nr. 457, f. 29v-30r.
31Abusievelijk heb ik in de in noot 1 ge
noemde (te verschijnen) publikatie een Al
bert Schoensten opgevoerd. Het gaat hier
echter om de staande uitdrukking tot enes
schoonsten.
32. W. Stein, Hansisches Urkundenbuch. Ach
ter Band, .1451 bis 1463 (Leipzig 1899)
526 (nr. 851).
33. Don, Archieven Kampen I, reg.nrs. 292,
310 en 311. Vgl. ook L. Feyerabend, Die
Rigaer und Revaler Familiennamen im 14.
und 15. Jahrhundert, unter besonderer
Berücksichtigung der Herkunft der Bürger.
Quellen und Studiën zur baltischen Ge-
schichte, Bd. 7 (Keulen/Wenen 1985) 186
(Reval, familienaam Tolnerus, periode
1314-1472) en 274 (Reval, 'her Hinrik
Toelner', 1450).
34. W.S. Unger, 'De scheepvaart der Bretons
naar de Walchersche reede in de XVe en
XVIe eeuw', Bijdragen voor Vaderlandsche
Geschiedenis en Oudheidkunde 6e reeks
deel 8 (1929) 225-244, aldaar 226, noot 6.
35. SAZ, ORA, inv.nr. 457, f. 92v.
36. Ibidem, f. 55r (mei 1447) en Wartena,
Stadsrekeningen Zutphen III, p. 623 (9 ok
tober 1445).
37. SAZ, Sacramentsgilde, ontwerp en oor
konde d.d. 4 augustus 1449. Zie ook de
conceptnotitie in het "statboick" waarnaar
in de beide vorige stukken verwezen
wordt: ib., ORA, inv.nr. 457, f. 120v.
38. SAZ, OAZ, inv.nr. 883, f. 4r en 11 r. Het is
niet duidelijk of het hier gaat om een aan
passing van de betalingsregeling of dat er
nog een andere financiële kwestie in het
spel was.
39. "nae uutwijsen egen hantgescrijfft
Alberts vors." (SAZ, ORA, inv.nr. 457,
f. 120v (1449)) en Ende daer toe hebben
wij geseen hantschrifft Willems up me
Koerenmarckt in welken he schrifft dat
(ibidem, f. 48v (1447)). Zie ook Sacra
mentsgilde, ontwerp-oorkonde d.d. 4 au
gustus 1449: nae uutwijsen onser Stat-
boeck ende eghen hantgescrieft Alberts
voirs.
40. SAZ, ORA, inv.nr. 457, f. 24r en ib.,
inv.nr. 458, f. 189r (24 september 1460:
huesinge sellige Aelberts vrinden Korn-
marckte). De belendingen zijn in beide ge
vallen dezelfde.
41. SAZ, collectie Particuliere Charters, nr.
207 (20 november).
42. J.M. van Winter, Minister!aliteit en Ridder
schap in Gel re en Zutphen (Groningen
59
