of blijvend letsel oplopen. Al deze verant
woordelijkheden vereisten dat de scherp
rechter over een goede kennis van anato
mie en chirurgie moest beschikken. Uit
de ons beschikbare historische bronnen
blijkt vooral, dat een grote chirurgische
kennis in de regel dé voorwaarde was om
enige kans op een aanstelling als scherp
rechter te maken42. Behalve zijn justitiële
activiteiten had de scherprechter zo
veelal nog een drukke medische praktijk.
Deze ruime nevenverdiensten brachtten
menig scherprechter tot grote welvaart.
Dit leidde in veel steden, ook in Zutphen,
tot klachten van het chirurgijnsgilde43. De
medische kennis bleef ook generaties
lang binnen een scherprechtersfamilie be
waard.
In Zutphen heeft de scherprechter niet al
tijd op dezelfde plaats gewoond. Tot
1605 woonde hij nog in een toren op de
stadsmuur ("bodelstoren"), daarna werd
hem een andere stadswoning toegewe
zen, die echter weer in 1699 werd ver
kocht: (transcriptie) d.d. 1-3-1699: "Is
verstaen dat het huisien daer deser stadts
Scharprichter [Philipp Snijder] in woont
soo haest doenlijck sal worden vercoft,
als waernae haer Ed: en Achtb: op huis-
huir voor denselven sullen verdacht we-
sen"44.
Hierna (1703) ontving "Meijster Philips
Sneijder", scherprechter te Zutphen
1694-1 709, nog 40 gulden aan huishuur
"vermits desselfs wooninge tot een cruijt-
tooren" is geappreteerd45. Zijn opvolgers,
de scherprechters Van Anholt, woonden
volgens de inschrijvigen in het "historisch
kadaster", in een pand op de hoek van de
Nieuwstad/Halterstraat. Deze voormalige
scherprechterswoning is bewaard geble
ven en is nu volledig gemoderniseerd ais
zakenpand in gebruik. Gezien de histori
sche waarde voor Zutphen, zou hier de
aanbrenging van een herinneringsplaatje,
met verwijzing naar zijn vroegere bewo
ners, zeker niet misstaan. Moge dit artikel
hiertoe leiden!
Chronologische lijst van scherprechters te Zutphen
1595-180446
1595-1604
Hans PRUMS/PRUYM/PRAUN, op 17-11
1595 te Zutphen benoemd. Werd op 28
12-1604 weer tot scherprechter te
Utrecht benoemd en vervolgens in 1612
tot scherprechter te Dordrecht benoemd.
1605-1606
Hans KNUTELLop 19-6-1605 te Zut
phen benoemd ("hebbende recommoda-
tie van Mr. Hans Praun gewesene Schar
prichter").
1606
David RINDERS (uit Lübeck), op 1 7-5
1 606 te Zutphen benoemd, was bij ver
toonde attestatie dd. 27-4-1606 nog
knecht bij meester Pouwell de Bruijn,
scherprechter te Groningen (1592)-1606.
1606
Jacob MOSEL/MOEZELgeb. Hameln ca.
1565/75, begr. Haarlem 5-2-1620,
scherprechter te Bergen op Zoom, werd
op 5-9-1606 te Zutphen benoemd, trad
echter niet aan, maar bleef scherprechter
te Bergen op Zoom, en werd op 11 -8
1607 als scherprechter te Haarlem be
noemd47.
1606-1609
De jongste zoon Peter Pauls de BRUIJN)
van "Meester Pauls gewesene Scharprich
ter tott Gronningen" werd op 10-10-1606
te Zutphen benoemd (Mr. Pouwell de
Bruijn moest zelf in 1606 wegens li
chaamsgebreken zijn functie te Gronin
gen neerleggen en zal spoedig daarna
30
Bijlage A
