hun woning terug19. De rust lijkt wederge
keerd, althans de bronnen zwijgen nu.
Het bericht, dat de scherprechter van Zut-
phen mogelijk ge retireert" was, had zich
snel verspreid. Op 29 december 1663
meldde zich Hendrick Leijmari Klee-
mann/Clemant), schoonzoon van de
scherprechter van Kampen. Hem werd
echter medegedeeld, dat de functie nog
niet vacant was. Wel werd hij "gerecom
mandeerd en zou later bij het vertrek van
Philipp in 1670 alsnog aangesteld wor
den20. Tijdens zijn beschuldiging van
"ehebreuck", liep Philipp op 23 januari
1664 nog wel een lucratieve executie
mis. Het werd hem niet toegestaan om
een vonnis over een van (dubbele) dood
slag beschuldigde ruiter te voltrekken21.
Deze terechtstelling werd aan de Arn
hemse scherprechter Andries Hanssen
Kellenaer gegund.
De dochter van de goltgrever, Catharina
Willems geheten (belijdenis Pasen 1663),
trouwt kort na de wedergekeerde rust met
Coenraedt Snijder en verdwijnt uit Zut-
phen. Bij hun ondertrouw d.d. 14-8-1664
te Zutphen noemt de uit Neuenhaus af
komstige Coenraedt zich "scherprechter
van de graaf van Benthe[i]m". In Neuen
haus waren de leden van de familie Snij
der echter geen scherprechters maar "Ab-
decker" (vilders). De vilders te Neuen
haus stonden als zodanig wel in dienst
van de scherprechter voor de graafschap
Bentheim (woonachtig te Schüttorf). Ge
zien zijn relatie met Zutphen zou Coenra
edt wel een oudere zoon van de vroegere
Zutphense scherprechter Derck Snijder
kunnen zijn. Immers diens weduwe
woonde 1 664 nog in Zutphen en was met
onze hoofdpersoon getrouwd. De weten
schap dat er 1653-58 te Olfen (de her-
komstplaats van Derck Snijder) ook een
scherprechter Conrad Schneider werk
zaam was22, ondersteunt deze filiatie.
Juist toen Philipp van Gorcum van zijn
buitenechtelijke problemen verlost dacht
te zijn, gaf zijn gedrag alweer aanleiding
tot nieuwe klachten. Nu weer met betrek
king tot zijn "schoonzoon". Philipps
stiefdochter Elijsabeth Dirx Snijder (geb.
1 635/36) was sedert 12 juni 1 661 ge
trouwd met Henrich ("Hendrick") Mosel
("Scherprichter" en jongeman van Sch-
werte). Na hun huwelijk vertrokken zij
naar Schwerte, lieten daar nog wel een
dochter Elscke dopen23, maar waren be
gin 1665 weer terug in Zutphen. Zo kon
er op de avond van de 25e januari 1665
een stevige vechtpartij tussen Philipp van
Gorcum en Hendrick Mosel plaatsvinden.
Hendrick was reeds dronken ("met on-
stuimich gemoet") het scherprechtershuis
binnengekomen. Met het "trecken ende
houwen van den degen" daagde hij Phi
lipp tot een duel uit. Hendrick ging hier
bij ook daadwerkelijk tot "houwen" over
en het vechtende tweetal kon nog ternau
wernood tot rede gebracht worden.
Hendrick Mosel bleef echter doorgaan,
vernielde Philipps "justitie sweert" en
viel Philipp opnieuw met zijn "rappier"
(degen) aan. Met als resultaat, dat Hend
rick Mosel tot twee dagen op water en
brood in de "droegen-abts-tooren" werd
veroordeeld en aansluitend voor één jaar
en één dag uit de stad verbannen24. Bij
zijn huwelijk 1661 in Zutphen had Hend
rick zich scherprechter genoemd, maar in
werkelijkheid was hij de assistent van zijn
vader Henrich Mosel (scherprechter te
Schwerte25). Na zijn verbanning uit Zut
phen duikt Hendrick Mosel begin 1668
weer op als garnizoensscherprechter in
Zeeuws-Vlaanderen en is daar begin
1684 overleden26.
Op 19 mei 1669 werd Philipp van Gor
cum toegestaan om voor één jaar de
scherprechtersfunctie in Deventer waarte-
nemen27. Eigenlijk al een voorteken dat
Philipp, niet meer zo gewild in Zutphen,
naarstig op zoek was naar een nieuwe
aanstelling. Als dan kort hierop (2 decem
ber 1669) de Groninger scherprechter
Geert Haevestadt zijn ontslag aanvroeg,
omdat "sijn bedieninge" hem tegenstond,
werd Philipp snel op de hoogte gebracht.
Negen dagen later al verwierf hij deze
Groninger scherprechtersfunctie, maar
werd daar pas op 1 mei 1670 officiéél
aangesteld28. In Zutphen werd Philipp
door de ons reeds bekende Hendrick
27
