Een ieder riep toen wel tevree:
Wij juichen Bakker Markus mee
Doch toonen wij dat dit verschil
Noch afhangt van hun doen en wil.
Doch 1 October kwam in 't land
Het was of Zutphen stond in brand
Daar oliekaars en ander soort
Van lichteen ieders oog bekoort
En op het branden van het gas
Wordt door bestuurders opgepast.
Wie teekenden brandden het niet meer
Of dertig gulden geeft dien Heer.
En daaromburgersdenkt er om
Voor veertien centen 't gas weerom
Dan branden wij weer na de plicht
En vervangen dit October licht.
Dit versje dat gretig gezonden werd, zelfs
door de jeugd, en de daardoor verwekte
sensatie leidde zelfs tot ongeregeldheden,
een soort "gasoproer". Als eis klonk: nie
mand gas branden! En bij winkeliers die
het toch deden, werden de ruiten stukge
gooid. Dragonders moesten ten slotte de
rust herstellen.
Toen de firma Heintz Co in 1873 de gemeenteraad toestemming vroeg de gasprijs te
verhogen van 15 naar 18 cent per m3 besloot de raad negatief.
Toen men in het begin 19 cent per m3 had gehad, zou er ruime winst behaald zijn. Als
Heintz Co meende dat de verhoging noodzakeijk was, moest de raad maar besluiten de
fabriek over te nemen. Op 11 augustus 1873 werd aldus besloten. Het contract werd op
gezegd en de raad nam de fabriek op 1 maart 1874 over voor 107.000.
Op 14 juli 1902 besloot de raad een nieuwe gasfabriek te bouwen. Dat had nogal wat
voeten in de aarde, de bouw duurde twee jaar en de kosten bedroegen meer dan drie
ton. Op 14 juli 1905 werd de nieuwe gasfabriek aan de Marsweg in gebruik genomen.
De oude werd afgebroken. Op het vrijgekomen terrein werden huizen gebouwd en twee
straten aangelegd.
Hiipsu.
üMfik
Zo zag vóór de restauratie begin jaren '80 van het Agnietencomplex de achter- en binnenzijde er
uit. (Foto: Collectie Wijnhuisfonds)
58
