gebracht in het "Ruitershofje" aan de Ber-
kelsingel. Over de bouwplannen wordt
vermeld, dat door het bestuur "eene
bouwcommissie werd ingesteld, met het
doel, plannen te maken voor den bouw
van een nieuw gesticht op het terrein van
Het Groot Graffel te Warnsveld".
1945
Het jaarverslag over 1945 begint jube
lend met "Eindelijk was dan toch het lang
verbeide ogenblik der bevrijding gena
derd". Reeds in de bestuursvergadering
van 12 april 1945 (de Hoven was pas op
14 april bevrijd), kan de voorzitter zijn
bestuur en personeel hartelijk gelukwen
sen met de bevrijding en tevens een
woord van deelneming spreken met het
droevige verlies van de slachtoffers onder
de patiënten en onder het personeel en
hun verwanten.
Een uitgebreide bekendmaking werd op
gesteld, gericht aan het personeel, dat
eindigde met de woorden: "Maar deze
vijfjaren hebben verhelderend gewerkt,
hebben het personeel dichter bij elkaar
gebracht, hebben saamhorigheid, onder
ling vertrouwen en waardering voor
elkaar, versterkt. Laten wij deze goede
eigenschappen behouden en gebruiken
om samen te werken aan de wederop
bouw en de vooruitgang van onze zo ge
liefde schone stichting".
Na de bevrijding bleek dat het Binnenge-
sticht aanzienlijke schade had opgelopen.
Omdat de gemeente Zutphen voor haar
wederopbouw het terrein van het Binnen-
gesticht in zijn opbouw- en uitbreidings
plan wenste op te nemen, werd na lang
wikken en wegen besloten het Binnenge-
sticht niet meer voor verpleging geschikt
te maken en de patiënten op het Buiten
gesticht in verpleging te laten.
In mei 1945 kwam een plan van Zand-
stra, Giessen en Symons gereed dat be
oogde de verpleging van 800 patiënten
op het terrein van Het Groot Graffel mo
gelijk te maken. Het plan bestond uit een
hoofdgebouw, waarin ondergebracht het
medisch centrum, de administratie, de
bestuursvertrekken, de logiesgelegenhe-
den van het personeel, de eet- en recre
atiezalen voor het personeel, de ontspan
ningsgelegenheden voor patiënten en
personeel, voorts uit twee paviljoens voor
rustige patiënten, een kerkgebouw, een
sanatorium voor TBC-patiënten, een pa
viljoen voor klassepatiënten en een cen
traal economiegebouw, waarin wasserij,
bakkerij, slagerij, magazijnen, keukens en
machinekamer konden worden onderge
bracht, voorts een gebouw voor arbeids-
therapie en tenslotte een aula voor begra
fenissen.
Van provinciale zijde werd tijdens een
bespreking op 29 juni 1945 "groote be
langstelling en medewerking geconsta
teerd".
Een ambitieus plan waar vijfjaar over ge
sproken was, maar dat als zodanig nim
mer werd uitgevoerd. Wel kwamen in
1949 twee paviljoens (Ruimzicht en Bos-
lust) reeed onder architectuur van de
zelfde architect.
Nadat de laatste geëvacueerde patiënten
op 30 oktober 1945 waren vertrokken,
resteerden nog 650 patiënten. Toch blij
ken de geestelijke verzorging, de werk
verschaffing en de ontspanning ondanks
de krappe behuizing allemaal prima te
verlopen.
Wel heeft Het Groot Graffel als gevolg
van granaatvuur een schade aan de ge
bouwen opgelopen van naar schatting
55.000. Erger was, volgens de jaarver
slagen, dat door het exploderen van de
granaten 13 verpleegden het leven lieten
36
