In 1988 volgden de heer C.B. Oort-
huys en de dames R. Schreuder-van
Gelder en H.M. le Grand een cursus
archiefonderzoek in Zutphen. Als stu
dieobject hadden zij gekozen "De op
heffing van de gilden in Zutphen". In
Oud-Zutphen van september 1988
werd hierover gepubliceerd.
In 1989 kregen de dames Schreuder en
Le Grand het verzoek een tentoonstel
ling te organiseren over de Zutphense
gilden. Deze tentoonstelling werd eind
1990 gehouden in de expositieruimte
van het Stadsarchief. Gelijktijdig werd
een drietal lezingen gegeven over de
gilden.
Het heeft even geduurd, maar voor u
ligt nu dan toch een themanummer, ge
wijd aan de Zutphense ambachtsgilden.
Het bestaat uit een bewerking van de
lezingen die destijds gegeven werden
door mevrouw Le Grand te Warnsveld
en drs F.C. Berkenvelder te Zwolle,
aangevuld met een korte bijdrage van
mevrouw Schreuder uit Lochem.
In dit nummer treft u hoegenaamd niets
aan over de zgn. geestelijke gilden, de
broederschappen. Juist van dergelijke
gilden heeft Zutphen er vele gekend.
Het zou de moeite meer dan waard zijn
onderzoek te doen naar deze, veelal
kleine, gilden. Misschien iets voor één
van onze lezers? Wie weet wordt uw
onderzoek dan óók gepubliceerd!
Rs
F.C. Berkenvelder
Dit artikel is een bewerking van een
lezing van drs. F.C. Berkenvelder,
oud-gemeentearchivaris van Zwolle,
welke hij hield voor de Hansische
Geschichtsverein op 5 juni 1990 te
Zutphen. Later, op 1 3 november
1990 hield hij deze lezing binnen de
cyclus van lezingen over het gildele-
ven in Zutphen op uitnodiging van
de Historische Vereniging Zutphen.
Inleiding
Over de gilden in Zutphen en Zwolle
vóór 1600 zijn maar weinig gegevens
voorhanden. Archieven van gilden zijn
fragmentarisch overgeleverd. Vrijwel het
enige wat wij omtrent de middeleeuwse
gilden weten, zijn de reglementen, die,
omdat ze door de stadsregering zijn vast
gesteld, in de stedelijke archieven be
waard zijn gebleven.
De eerste gegevens ten aanzien van be
roepsverenigingen dateren in beide steden
van vlak vóór 1400. Beide steden zijn in
zoverre te vergelijken, dat het kleine han
delssteden waren met een geringe nijver
heid, die - in ieder geval niet in grote ma
te - werkten voor de export.
Overigens is het duidelijk dat de opkomst
en de groei van Zutphen eerder in de ge
schiedenis plaats vond dan die van Zwol
le. De opkomst en de expansie van
Zutphen vond vooral in de 13e en enigs-
25
Van de redactie
De gilden te Zutphen en Zwolle tot 1600
