10. "Ten eersten een groffsmit eer hij meester
word, sal maken tot kennisse der olderlui-
den een cort ploeghijzer met een schoe,
een forme in de smitte, eenen goede sijdt-
hamer ende zulks presenteren voor 't gan-
sche ampt.
Item zeijssemaker eer hij meyster wordt,
sal tot kennisse der olderluiden aen de
twe off drie van de oldesten van den amp-
te geven twe wis staelen in eene mast und
een seijssen, vijf span lank, tot kennisse
des ganschen ampte maake". Evenzo
staan in de daarop volgende artikelen de
eisen voor de meesterproef vermeld voor
een messenmaker, bussenmaker, sloten
maker, koperslager en harnasmaker (GA
Zwolle, inv. AAZ01-00312, 35v-36).
11Bijvoorbeeld bij de brouwers en bakkers
in Zwolle in 1398 (GA Zwolle, Archief
van de Onze Lieve Vrouweparochie,
Kerkboeck van de St. Michielskercke, fol.
110v) en bij de Zwolse smeden in 1505
(GA Zwolle, inv. AAZ01-00006, 125).
12. Aldus in de reglementen voor de schoen
makers in Zwolle in 1497 (GA Zwolle,
inv. AAz01 -00006, 115), voor het St. Lu-
casgilde in Zwolle in 1498 (GA Zwolle,
inv. AAZ01 -00006, 118), voor de Zwolse
kuipers in 1505 (GA Zwolle, inv. AAZ01 -
00006, 133) en voor de Zwolse zilversme
den (GA Zwolle, inv. AAZ01-00006, 291).
13. GA Zutphen, OAZ, inv.nr 525.
14. GA Zwolle, inv. AAZ01-06705.
15.A. Telting, Stadboeken van ZwolleZwolle,
1897, 496. Voor Zutphen: OAZ, Gilde-
archieven, inv.nr. 4.
16. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00010, blz. 263.
17. GA Zwolle, inv. AAZ01 -06705. Ook het
reglement voor de smeden uit 1524 be
paalde, dat horigen, keurmedigen en pa
penkinderen niet tot het smedengilde kon
den toetreden (GA Zwolle, inv. AAZ01-
00708).
18. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00301
19. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00306.
20. GA Zwolle, inv. AAZ01 -06705.
21. GA Zwolle, inv. AAZ01-06301.
22. Zie de gildebrief van het schoenmakersgil-
de, 1377 (OAZ, Gildearchieven, inv.nr 32)
en de gildebrief van het schippersgilde,
1395 (OAZ, Gildearchieven, inv.nr 26).
23. In Zwolle kende het metselaars- en timme-
liedengilde deze bepaling sedert 1575 (GA
Zwolle, inv. AAZ01-00006, blz. 40). Op
merkelijk hierbij is nog, dat "degene, die
met de meeste stemmen gekozen is" ver
plicht was de benoeming tot provisor te
aanvaarden. Doorgaans was immers unani
miteit bij verkiezingen de regel: zo weinig
aantrekkelijk was blijkbaar het bestuurslid
maatschap toentertijd. Bij de Zwolse kleer
makers komt een verplicht bestuurslid
maatschap voor in het reglement van 1576
(GA Zwolle, inv. AAZ01-00306).
24. GA Zwolle, inv. AAZ01-00010, blz. 262.
25. A. Telting, Stadboeken van ZwolleZwol
le 1897, 496-498. Voorts GA Zwolle, inv.
AAZ01-06705 en GA Zwolle, inv.
AAZ01-00005, blz. 127 en AAZ01-00006
blz. 115, 121125, en 411Ook GA
Zwolle, inv. AAZ01-06705. Voor
Zutphen: zie OAZ, Gildearchieven,
inv.nr. 4 en 49.
26. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00006, blz. 116,
117 en 126 en GA Zwolle, inv. AAZ01 -
06707, GA Zwolle, inv. AAZ01-00005,
blz. 127. Voor Zutphen: zie OAZ, Gilde
archieven, inv.nr. 73.
27. GA Zwolle, Archief van de Onze Lieve
Vrouweparochie, Kerkboeck van de St.
Michielskercke, fol. 105.
28. GA Zwolle, inv. AAZ01-00005, blz. 127.
Bovendien mochten de hiervan gemaakte
pelzen alleen verkocht worden als ze
"goed" waren.
29. GA Zutphen, OAZ, Gildearchieven, inv.nr
4.
30. GA Zwolle, inv. AAZ01 -06705. Voor
Zutphen: zie OAZ, inv.nr. 1911.
31A. Telting, Stadboeken van Zwolle, Zwol
le, 1897, 539; GA Zwolle, Archief van de
Onze Lieve Vrouweparochie, Kerkboeck
van de St. Michielskercke, fol. 104-105 en
110v; GA Zwolle, inv. AAZ01 -00005, blz.
127 inv. AAZ01 -00006, blz. 115, 11 7,
1 18, 121, 125, 131, 133, 267 en 413.
Voor Zutphen: zie OAZ, Gildearchieven,
inv.nr. 49 (Kleermakersgilde), 73 (Vierge-
kroondegilde), 32 (Schoenmakersgilde).
32. GA Zwolle, inv. AAz01 -00006, blz. 130.
In 1539 werd dit gewijzigd in St. Annen-
dag (GA Zwolle, inv. AAZ01 -00312, blz.
13).
33. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00006, blz. 125,
131 en 407, inv. AAZ01 -00306 en inv.
AAZ01-00307.
34. GA Zutphen, OAZ, Gildearchieven, inv.nr
32.
35. Idem.
36. J.A. Jolles, "De St. Antoniusgilden van
Zutphen" in: Bijdragen en Mededeelingen
Gel re, XLIII, 179-231.
37. GA Zwolle, inv. AAZ01 - Het tweede
Stadsrecht, fol 65.v.
38. GA Zwolle, inv. AAZ01-00017, blz. 387.
39. GA Zutphen, OAZ, Gildearchieven,
inv.nrs 26 en 32.
40. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00307.
41GA Zutphen, OAZ, Gildearchieven,
inv.nrs 49 en 73.
42. GA Zwolle, inv. AAZ01 -00006, blz. 221
43. GA Zwolle, Archief van Onze Lieve Vrou
wenparochie, Kerkboeck van de St. Mi
chielskercke, fol. 111A. Telting, Stad
boeken van ZwolleZwolle, 1897, 493
496.
44. A. Telting, Stadboeken van ZwolleZwol
le, 1897, 476-477, 496-498 en 549-553.
34