Daarnaast werden vele andere
missen gelezen of gezongen op
de zijaltaren of soms ook op het
hoogaltaar. Soms werden ook
getijden gezongen op zijaltaren,
in aparte kapellen. In de Late
Middeleeuwen kwam het ge
bruik op om het lof te zingen in
de namiddag (een zang- en ge
bedsdienst, meestal ter ere van
O.L. Vrouwe, soms ook ter ere
van het H. Kruis).
Een belangrijk onderdeel was
het lezen van missen voor het
zieleheil van de doden, immers
daardoor kon wellicht hun ver
blijf in het vagevuur bekort wor
den. Dit gebeurde door het ka
pittel, voor de eigen overleden
leden, of door één van de vica
rissen, al dan niet op verzoek
van de broederschappen. Op de
jaardag van overledenen kon
ook een 'commendatio' worden
gehouden. In de Walburgskerk
werd dan op de zerk van de
overledenen een aantal kaarsen
geplaatst en werd daar een aan
tal psalmen gezongen en gebe
den gezegd. Vanzelfsprekend
was de kerk elke dag open van
de metten tot en met de com
pleten.
De psalmen, gezangen en hym
nen, alsmede de teksten uit de
bijbel of uit de kerkvaders, va
rieerden al naar gelang de soort
plechtigheid. Die variatie hing
echter ook samen met de kerke
lijke feestdag die gevierd werd.
De kerkelijke feestdagen werden
bepaald aan de hand van de ker
kelijke kalender. Deze kalender
verschilde van bisdom tot bis
dom. De belangrijkste kerkelijke
feestdagen waren overal dezelf
de, zoals Kerstmis, Pasen, He
melvaart en Pinksteren en enke
le tientallen feestdagen van
heiligen. Andere feestdagen van
heiligen werden echter alleen
maar in één bisdom gevierd.
De dag van de Kerkwijding en
de feestdag van de patroonheili
ge, naar wie de kerk genoemd
was, verschilden van kerk tot
kerk. In een enkel geval werd de
feestdag van een heilige waarvan
relieken in de kerk aanwezig wa
ren, in die kerk plechtig gevierd.
De Zutphense kerkelijke
kalender
Vanwege al deze variabelen zijn
liturgische handschriften meest
al vrij gemakkelijk thuis te bren
gen. Ook de Zutphense litur
gische handschriften zijn vrij
eenvoudig als zodanig te her
kennen. Om te beginnen maakte
Zutphen in de Middeleeuwen,
evenals nu, deel uit van het bis
dom Utrecht, en dus gold hiel
de kalender van dit bisdom.
Specifiek Zutphens is de ver
ering van St Walburga of Wal-
burgis (allebei mag!). Deze hei
lige abdis die ook nu nog in
Zuid-Duitsland zeer vereerd
wordt, had maar liefst vier feest
en gedenkdagen in Zutphen. De
belangrijkste waren 25 februari,
haar sterfdag (in 779) en 1 mei,
de overbrenging van haar relie
ken. Daarnaast waren er twee
gedenkdagen, 4 augustus, waar
op haar aankomst uit Engeland
op het vasteland van Europa
herdacht werd, en 24 september
waarop een andere overbrenging
van haar relieken werd her
dacht.
Twee andere heiligen, van wie
de verering een specifiek Zut
phense bijzonderheid was, wa
ren St Gudula (dezelfde als die
uit Brussel) en St Justus. St Gu
dula werd in Zutphen vereerd
omdat zij de patroonheilige was
van de kerk in Lochem. Deze
kerk behoorde toe aan het kapit
tel in Zutphen, dat er de pastoor
benoemde. Haar feestdag valt
op 8 oktober. Van St Justus be
zat de Walburgskerk relieken,
die aanleiding gaven tot plechti
ge viering van zijn feestdag op
11 oktober. De kerkwijding van
de Walburgskerk werd gevierd
op de zondag vóór St Bartholo-
meus Apostel (24 augustus).
Zoals reeds opgemerkt zijn de
meeste Zutphense liturgische
handschriften afkomstig uit de
Walburgskerk. De in liturgische
opzicht belangrijkste zijn het
