maar niet met zijn levenswan
del. Hij was, zo schreef ds Mor-
hardt in zijn inleiding op de no
tulen, 'alzu sehr zum trunke
geneigt gewesen'.
De enige manier om hem weg te
krijgen - hij leidde werkelijk een
ergerlijk leven - is hem geen
traktement meer te betalen. Het
voorstel komt van de boekhou
der (Georg Apell)Morhardt
schrijft: 'Und da man ihm kein
Salarium gegeben hat, ist er
weggezogen, stille hin, und
niemahlen wiedergekommen'.
De derde predikant, ds Joannes
Christophorus Schönberg,
maakt twee maal een verhuizing
van de kerkruimte mee. Eerst
wordt verhuisd naar het Refter
van het vroegere Broederen
klooster (nu museum) en daar
na naar de Beukerstraat.
Pastorie en orgel
Het lijkt merkwaardig pastorie
en orgel in één adem te noe
men. Dat is slechts schijn. Het
in 1693 gekochte gebouw bood
onderdak aan zowel de gemeen
te als de predikant. Laatstge
noemde woont in het kerkhuis.
In het huidige kerkgebouw zijn
de sporen hiervan terug te vin
den: het orgel staat niet op 'de'
galerij maar op de tweede galerij.
De kerk heeft namelijk onder
het orgel nog een tussenverdie-
ping. De balken dateren uit de
oorspronkelijke tijd en ook de
eiken planken zijn origineel.
Hoe is het orgel hier gekomen?
Dankzij een kwestie...
Ds Georg Koopman, predikant
van 1696 tot 1731, heeft het
kerkhuis in 1715 verlaten omdat
hij er niet tot zijn genoegen
woonde. De kerkeraad heeft
zich tegen deze verhuizing ver
zet, zelfs gedreigd met het in
houden van traktement - en dit
ook ten uitvoer gebracht - maar
de predikant bleef waar hij was:
in een gehuurd huis in de stad.
Enkele vertegenwoordigers van
de Lutherse Kerk van Amster
dam komen zelfs een hele week
naar Zutphen om de kwestie
tussen kerkeraad en predikant
tot een goed einde te brengen.
In de overeenkomst die tegen
het einde van de verzoeningspo
ging op tafel gelegd wordt, staat
als eerste artikel vermeld: 'Dat
al het gepasseerde door een
Christelijke amnestie sal in het
vier der liefde gesmoort en niet
meer gedagt, veel min opgehaal-
ten van den anderen oyt verwe
ten worden.' Maar de kwestie
van de woning staat niet op
zichzelf, ze is onderdeel van een
groter probleem: de financiële
positie van de kerk. Dit doet
niets af aan het feit dat de ruim
te waar de predikant heeft ge
Afb. 2
Twee personen van betekenis voor de kerk, maar ook voor de stad (drukkers):
C.A. Wansleven en C.W.F. Wöhrmann, resp. kerkraadsleden van 1878-1903.
(foto: Evang. Luth. Gemeente)
5
