zo gemakkelijk aan te komen en
in het depot is beslist nog geen
complete verzameling aanwezig.
Dit boek is uit het 'Hoog-
duitsch' vertaald. Natuurlijk is
het 'kind van de tijd', typisch
19e eeuws.
De uitgever noemt in de inlei
ding de schoonmoeder 'Gods
engel in menselijke gedaante'.
Dat is iets anders dan de door
snee opmerkingen die gemaakt
worden over schoonmoeders.
Boomgaard, J.E.A., Misdaad
en straf in Amsterdam
W aander s/Gemeentearchief,
Zwolle/Amsterdam, 1992; 320
blz.
Dit boek is een dissertatie. Dat
gegeven op zich hoeft niet af te
schrikken, en dat is bij dit boek
zeker ook niet het geval. Boom
gaard heeft onderzoek gedaan
naar de strafrechtpleging van de
Amsterdamse schepenbank aan
het eind van de Middeleeuwen.
Wie de geschiedenis een beetje
kent, zal niet verbaasd zijn dat
Wederdopers nogal eens met
het gerecht te maken hadden.
Het boek (stevig gebonden en
voorzien van een stofomslag) is
compleet met een uitgebreid no
tenapparaat en vermelding van
bronnen en literatuur.
Molewijk, G.C., Spellingver
andering van zin naar onzin
(1200-heden). SDU, 's-Gra-
venhage 1992; 581 blz.
Dat er over de spelling van onze
taal verschillend gedacht wordt,
is bekend. In dit boek gaat men
terug tot omstreeks 1550. Toen
al ruziede men over de juiste
spelling van woorden. Na de
eerste vastlegging van de spel
ling van het Nederlands (1804)
braken ware spellingsoorlogen
uit. Een spelling wordt soms
veranderd om politieke, religieu
ze of persoonlijke redenen. De
veranderaars hebben echter al
leen bereikt dat de spelling ont
regeld werd.
In dit boek wordt de geschiede
nis van de verandering in de
spelling, met alle consequenties
van die veranderingen, overzich
telijk behandeld. Enkele uitstap
jes naar een aantal dialecten ma
ken van dit boek, dat niet zo
eenvoudig te lezen is, een stan
daardwerk. Wie denkt dat in dit
boek aanwijzingen voor de spel
ling staan, komt bedrogen uit.
De Woordenlijst van de Neder
landse Taal (1954) is wellicht
een betere oplossing.
Meteren, E. van, Historie
der Ne der lands cher ghe-
schiedenissen van denjaere
1566 tot denjaere 1612 in het
corte ghebrachtende van
den jaere 1612 tot denjaer
1618 ghe continueert ende
vermeerdert door Guliel-
mum Baudartium van
Deynse. Amsterdam, Clop-
penburgh, 1618; 1140 en 158
blz.
Dat een korte geschiedschrijving
wel eens lang uit kan vallen,
blijkt uit dit boek. De Stadsbi
bliotheek wist het antiquarisch
te kopen. U raadt wel waarom:
Baudartius, een Zutphens predi
kant uit de 17e eeuw, heeft een
bescheiden aandeel gehad bij de
totstandkoming van dit boek.
Het deel dat door hem beschre
ven wordt gaat over het Twaalf
jarig Bestand, vooral ook over
de godsdienstige twisten tussen
de Remonstranten en de Con
tra-Remonstranten
Het tweede deel, de 158 bladzij
den van Baudartius, werd oor
spronkelijk een jaar eerder uit
gegeven dan het werk van
Emanuelis van Meteren. Bau
dartius droeg in een 'voorrede'
het gehele werk op aan burge-
meesteren, schepenen en raden
van de stad Zutphen.
22
Jaap Riemens
