gen na de huwelijksnacht zijn
van 1478 tot 1572 geregistreerd
in het Morgengavenboek.3Naast
deze vrijwillige rechtspraak ston
den de civiele en de criminele
rechtspraak. Het verschil hier
tussen is voor de tijd van het
stadsgericht lastig aan te geven.
De procesgang week af en hals
zaken, misdrijven waarop een
lijfstraf stond, werden in ieder
geval tot de criminele recht
spraak gerekend. Criminele za
ken leidden niet altijd tot een
veroordeling: als de verdachte
bleef ontkennen, bij gebrek aan
bewijs, of bij gelijke wederzijdse
schuld werd de verdachte vrijge
laten of van verdere rechtsver
volging ontslagen.
De scherprechter
De scherprechter of beul spreekt
toch wel het meest tot de ver
beelding. De stad had samen
met het landgericht een beul in
dienst. Het verloop in deze
functie was groot, zeker ook
aangezien de scherprechter vaak
net zo betrouwbaar was als de
mensen die hij moest straffen!
Hij trad op in criminele proce
dures, tijdens de fase waarin de
verdachte van een halszaak bleef
ontkennen. Hij verrichtte dan
het 'quad examen' of tortuur
om de verdachte toch aan het
praten te krijgen. Deze tortuur
A
Afb. 6
De schepenbank, zoals deze in de tegenwoordige Burgerzaal gefunctioneerd heeft. In het midden de voorzitters en aan weerszijden de
aanwezige schepenen, de roededragers, de scriver en de scherprechter met strop in de hand)
14
«•Vu
