Wat is restauratie?
De kerkvoogden hebben de kerkeraad laten weten zich neer te leggen bij het
besluit van de restauratiecommissie. Daarmee keert de kerkvoogdij zich tegen
enkele leden van de kerkeraad. Na voorlezing van de stukken in de vergadering k
van de kerkeraad 'vangt een warme discussie aan'. Ds. Doedes meent dat de
kerkvoogdij zich verstopt achter de commissie, maar zijn collega Van Otterloo
zegt dat het geen zin heeft hen daarom te kapittelen: het zijn nagenoeg dezelfde
lieden. Ds. Kamp wil een brief aan de regering laten uitgaan. Hevige twist
gesprekken alom! Eén van de aanwezigen merkt op dat de commissie geen
enkel argument heeft genoemd. Men heeft alleen gesteld dat de kerk een monu
mentaal gebouw is en geen protestantse kerk. Is dat inderdaad de vraag? Kort
om: wat is restauratie? De kerkvoogden zeggen nadrukkelijk dat restauratie is
het weer in oude orde herstellen van een gebouw. Enkele predikanten willen ge
daan krijgen dat er een nieuwe brief uitgaat naar de kerkvoogdij waarin het
standpunt van de minister wordt vermeld. Deze heeft te kennen gegeven dat het
Mariabeeld best verwijderd mag worden, het staat wat hem betreft - los
van de restauratie.
In de vergadering van 15 juni 1894 stelt ds. Doedes voor aan de kerkvoogden
mee te delen dat gelden die voor de kerkvoogdij worden ingezameld niet aan
de restauratie mogen worden besteed, zolang het Mariabeeld er staat. Zijn
voorstel wordt met zeven tegen vijf stemmen aangenomen. In de volgende ver
gadering, drie maanden later, blijkt hieraan geen gevolg gegeven te zijn omdat
de waarnemend scriba, ds. Kamp, bij nader inzien dit een onverstandig besluit
heeft gevonden. Het zou de onderlinge verhouding kerkeraad-kerkvoogdij ver
slechteren, en dat leek hem niet zo'n goede ontwikkeling.
Vrijzinnigheid en orthodoxie
En daarna wordt gedurende een aantal jaren niets meer vermeld over het om
streden Mariabeeld. Of protestanten en rooms-katholieken elkaar gevonden
hebben, wordt niet duidelijk. De restauratie gaat voort, rond de eeuwwisseling
zien we dat gewerkt gaat worden aan het inwendige van de kerk, de verplaat
sing van het orgel, etc., maar over het Mariabeeld wordt geen woord meer ge
zegd.
Tot de vergadering van 23 oktober 1903. Twee maanden ervoor, op zondag
6 september is voor het eerst het gerestaureerde Mariaportaal in gebruik ge
nomen als officiële ingang van de kerk. Tot die tijd was dat niet mogelijk ge
weest omdat de vloer ongelijk lag. Vrijwel onmiddellijk komt er van de kant
van één van de predikanten (ds. Westrik) protest. Hij vraagt, mede namens een
aantal gemeenteleden, die zich geërgerd hebben over het feit dat ze langs het
36
