H. C. ten Berge: 'De geschiedenis is zijn voedingsbodem, maar het heden adem ik in
Ten Berge. Zij geven een ander beeld van de geschiedenis dan de navertellingen.
Schokkend zijn bijvoorbeeld de authentieke Indiaanse kronieken uit Mexico,
waar de Spaanse verovering van Amerika gezien wordt door de overwonnenen.
Al in 1965/1966 maakte Ten Berge kennis met dergelijke kronieken.
Ook enkele overwinnaars weten soms een levendig en indringend beeld te
geven. Zo is er in Florence de CodexFlorentino, de enquête die de Franciscaner
monnik Bernardino de Sahagun optekende over de Azteekse godsdienst, de so
ciale en economische structuur van de samenleving, de ceremoniële gebruiken,
de adel, enz.
Voor de Nederlandse geschiedenis zijn er de uitgaven van de beschrijvingen
van het optreden van de Spanjaarden in de Nederlanden van J. Brouwer. Als
auteur lees je deze bronnen dikwijls gericht, met steeds de vraag: kun je er iets
mee doen, kun je er vorm aan geven? Een belangrijk deel van het boek Het ge
heim van een opgewekt humeur wordt verteld in de vorm van een fictieve
Spaanse kroniek uit het einde van de zestiende eeuw.