afb. 3. Linkervoorkant
japon V3118.
Het is opvallend dat de twee manieren om vorm te geven aan kleding - dra
peren en snijden - in de 18de-eeuwse japonnen allebei voorkomen. De vorm
van het rugpand, de rok van de japon en de onderrok zijn door middel van
plooien en vouwen verkregen. Het voorpand van het lijfje en de mouwen zijn
daarentegen in vorm geknipt. Zou dat de reden zijn waarom de vermakingen
vooral daar gebeurd zijn? Bij drie van de vier japonnen zijn veranderingen dui
delijk te constateren (oude stiklijnen, sporen van losse draden, verkleuringen,
'teveel' stof), bij de vierde is het niet meer na te gaan.12 Waarom, wanneer en
hoe precies de veranderingen zijn aangebracht - het zijn vragen, die schreeu
wen om verder onderzoek.
De japonnen zijn gemaakt van verschillende soorten zijde, in de 18de eeuw
kostbaar materiaal. Begin 18de eeuw waren effen tafzijdes in pasteltinten in de
mode, later de gedessineerde zijdes meer in zwang. Zij zijn gestreept, gebor-
80
