spoorwegen met elkaar verbonden.23 In 1885 kwam de stoomtram Deventer-
Borculo. Vele goede wegen voerden inmiddels Duitsland in.
De vernieuwingen hadden grote invloed op de Berkelscheepvaart. In 1860
werd de Berkel nog maar 375 keer bevaren. Van toen af was de achteruitgang
groot. In 1866 voeren er nog maar 201 schepen van Vreden naar Zutphen, on
geveer 20 jaar later waren er het nog maar 5.24 In 1898 werd de Berkelscheep
vaart verboden.25
Zo werd de Berkel van een druk bevaren rivier tot het lieflijke riviertje dat wij
kennen. Dit jaar is het 100 jaar geleden dat de laatste schipper met zijn strooi
zand van Duitsland over de Berkel naar Zutphen voer. Denk hier nog maar
eens aan, wanneer u op uw fiets langs de Berkel rijdt.
deze publikatie is het resultaat van een cursus archiefonderzoek.
Noten
1Verslag over den toestand der Berkel en ontwerp tot verbetering van die rivier. Zutphen, 1845
18.
2. Verslag over den toestand der Berkel23.
3. id., 18.
4. id., 18, 19.
5. Nieuw Archief Gemeente Zutphen (NAZ) inv. nr. 6.
6. id., inv. nr. 7.
7. id., inv. nr. 7.
8. Verslag over den toestand der Berkel, 19.
9. id., 21.
10. G. J. Schutten. Varen waar geen water is. Geschiedenis van de scheepvaart ten oosten van de
IJssel van 1300-1930; reconstructie van een verdwenen wereld. Hengelo, 1981. 83.
11. id., 88.
12. id., 89.
13. Verslag over den toestand der Berkel, 21.
14. id., 21, ook NAZ, inv. nr. 30.
15. NAZ, inv. nr. 30.
16. id., inv. nr. 31.
17. id., inv. nr. 32.
18. id., inv. nr. 31. Een uitgebreide beschrijving van de uit te voeren werken is te vinden in NAZ,
inv. nr. 322.
19. Verslag over den toestand der Berkel, 21 (Dit plan is aangebracht op kaart Gemeentearchief
Zutphen nr. 01.08.03.
20. id., 25, ook NAZ, inv. nr. 6, 32.
21. NAZ, inv. nr. 38.
22. G. J. Schutten. Varen waar geen water is, 93.
23. H. Terhalle, Die Berkelschiffahrt. Heimatverein Vreden zur Landes- und Volkskunde. Vre
den, 1975, 128.
24. Schutten. Varen waar geen water is, 93.
25. Terhalle. Die Berkelschiffahrt, 124.
75
