schate bij Deventer ook vele Merovingische vondsten gedaan. Bij opgravingen
zijn daar ook bewoningssporen aan het licht gekomen: waterputten, paalspo-
ren en afvalkuilen.8 Bij een onderzoek door de werkgroep naar een middel
eeuwse ijzeroven te Vierakker werden enkele scherven van 'knikwand'potten
uit de 7de eeuw gevonden!
Blijft verder nog de vraag: wie waren deze lieden? In de 7de eeuw hadden
de Franken al lang hun rijk in Noord-Frankrijk gesticht (het Merovingische
rijk) en waren zij reeds begonnen hun invloed naar het noorden uit te breiden.
In het noorden botste de Frankische expansiedrift op de Friezen waar o.a. ko
ning Aldgisl en Radbod met succes weerstand boden. Zo viel de handelsneder
zetting Dorestad en de missiepost Utrecht gedurende de 7de eeuw herhaaldelijk
in nu eens Frankische, dan weer Friese handen. De Saksen zaten toen nog meer
noordoostelijk. Heidinga9 onderscheidt in zijn proefschrift (1984) aan de hand
van clustering van archeologische, historische en historisch-geografische gege
vens in het gebied van midden-Nederland zogenaamde 'kerngewesten'. In het
gehele gebied meent hij een stam-eenheid tussen Franken, Friezen en Saksen
te herkennen. Hij schrijft dit gebied van de Utrechtse Heuvelrug, Veluwe en
IJsseldal toe aan de stam 'Chamavi' of de 'Hamalanders'. De Chamavi waren
waarschijnlijk nauw verwant aan de Franken. De 'Franken' worden tijdens de
volksverhuizing algemeen beschouwd als een stammenverband waarvan de
Chamavi een deel uit gemaakt zullen hebben. Het import-aardewerk uit dit ge
bied en ook uit Zutphen, is afkomstig uit gebieden die in de 7de eeuw onder
Frankische invloed stonden (o.a. de Eifel). Dit nu duidt op (handels)contacten
met de Franken. Wat de Frankische interesse in het IJsseldal geweest zal zijn,
(ijzerwinning op de Veluwe9?), is nog onbekend.
Continuïteit in Zutphen?
Terug naar de twee 'Hamalanders' uit Zutphen. Over de omvang van het graf
veld is nog niets bekend en evenmin over de gebruiksduur ervan. Over de be
grenzing van het grafveld kan gezegd worden dat bij rioleringswerkzaamheden
in 1984 in de Waterstraat en Kuiperstraat géén begravingen zijn aangetroffen.
Het grafveld zal zich vermoedelijk onder de bebouwing van de hoek Water
straat-Kuiperstraat in de richting van het terrein achter Huize van de Kasteele
uitstrekken.
Grafvelden bestaan doorgaans uit enkele individuen (één familie, één gene
ratie) maar kunnen ook enige duizenden begravingen (zoals Rhenen en Wage-
ningen, waar familiegroepen van de regionale elite hun doden traditiegetrouw
begroeven). In deze niet-gekerstende tijd werden aan de doden vaak grafgiften
als wapens, sieraden en aardewerk meegegeven. Het is niet ondenkbaar dat der
gelijke vondsten hier ooit nog eens gedaan zullen worden.
46
