J. KREIJENBROEK
Op 3 oktober 1986 is het 95 jaar geleden dat het Leger des Heils zijn eerste
samenkomst in Zutphen heeft gehouden. De legerzaal was toen gevestigd in een
bovenhuis van een pand in de Laarstraat. Het pand staat nu leeg. Enkele jaren
geleden was er een dansschool in gevestigd.
Per advertentie wordt meegedeeld dat het onderwerp voor deze avond zal
zijn: 'Het Leger des Heils, wat het is, wat het wil, wat het doet'. De toe
gangsprijs bedraagt 0,10 ter dekking van de onkosten. De samenkomsten op
zondag 4 oktober 1891 worden gehouden om 7.00 en 10.30 uur v.m. en om 3.00
en 7.00 uur n.m. Een verslag vinden we in de krant van 6 oktober.
Er blijkt een vrij grote belangstelling voor de bijeenkomsten te bestaan. De
leiding van de eerste samenkomsten is in handen van adjudant Palstra. Deze
blijkt een grote ervaring te hebben in het leiden van dergelijke startavonden.
Het publiek vindt het zingen met de cornet a piston het mooiste. De heilsol
daten zingen hun liederen op bekende melodieën en het publiek vindt dit zo
leuk dat men zelfs door blijft zingen als de officier weer spreken wil. De eerste
samenkomst verloopt, evenals de overige van dat jaar, rustig.
Uit een kranteartikel blijkt dat een verslaggever meerdere samenkomsten
heeft bezocht om er achter te komen waarom honderden mensen avond aan
avond en zondags meerdere malen naar de Laarstraat trekken. Hij is onder de
indruk van wat hij daar ziet en vermoedt dat de meeste mensen er heen gaan
om een vrolijk lied te zingen en voor wat gezelligheid. Wat de zang betreft, de
kapitein hoeft maar een nieuw vers aan te heffen of de vaste klanten - er zijn
er die geen avond missen - zingen het onmiddellijk mee. Dat wil zeggen de
melodie. Want het is onvoorstelbaar hoe snel er een parodie op sommige tek
sten is. Waarschijnlijk als reclame voor een bekeerde broodverkoper wordt in
plaats van 'In Jezus' bloed zit kracht' 'In Hagens brood zit kracht' gezongen.
De grote aantrekkingskracht lijkt mede te danken aan de afwisseling. De
heilsoldaten geven zelf toe dat daardoor de belangstelling van het publiek
wordt vastgehouden. Als de aandacht begint af te nemen, laat men ter afwisse
ling andere officieren optreden. Een andere reden is mogelijk het afleggen van
de getuigenissen. Dat de opkomst groot is - er zijn 350 zit- en staanplaatsen
- blijkt ook uit het feit dat alleen die mensen in de avondsamenkomsten wor
den toegelaten die 's morgens een toegangskaart gehaald hebben en dat er al
leen in Zutphen tijdens die bijeenkomsten 850 exemplaren van de Oorlogskreet
(voorganger van de Strijdkreet) verkocht worden. Sinds de komst van het
Heilsleger in Zutphen zijn er volgens de verslaggever in de volksbuurten minder
86
LEGER DES HEILS 95 JAAR IN ZUTPHEN
