D. A. S. CANNEGIETER
WAAROM EN HOE WIJ IN ZUTPHEN DE
VIERHONDERDSTE STERFDAG VAN DE ENGELSE
EDELMAN SIR PHILIP SIDNEY HERDENKEN
Vierhonderd jaar geleden raakte bij een klein en onbelangrijk gevecht van
Spaanse tegen Engelse soldaten, ergens tussen Zutphen en Warnsveld, een man
dodelijk gewond. Zijn naam was Philip Sidney, hij was nog geen 32 jaar oud.
Hij had politieke en militaire ambities gehad, maar hij had op deze gebieden
nog heel weinig kunnen presteren. Hij was afkomstig uit een zeer vooraan
staande familie, maar was zelf nog nauwelijks op de voorgrond getreden. Toch
is het juist Sir Philip Sidney die het Elizabethaanse Engeland symboliseert,
meer dan enig andere, toen misschien veel belangrijker tijdgenoot. Want Sid
ney was 'de complete gentleman'. Hij was ontwikkeld en belezen, hij had
gereisd en sprak zijn talen, hij onderhield vriendschappen met geleerden, poli
tici en kunstenaars in heel Europa, hij bezat alle vaardigheden en eigenschap
pen die een hoveling moest hebben, en hij was bovendien een buitengewoon
beminnelijk mens. Maar het was vooral zijn vroege en heroïsche dood die hem
de legendarische faam bezorgde die hij nog steeds in Engelstalige landen geniet.
En het is als dichter en schrijver - een facet van zijn persoonlijkheid dat Sid
ney zelf weinig belangrijk vond. - dat hij die roem het meest verdiend heeft.
Want niet alleen als inspirator en maecenas voor anderen, maar vooral ook
door zijn eigen werk is hij van onschatbare betekenis geweest voor de ontwik
keling van de Engelse literatuur.
Sidney werd geboren op het kasteel Penshurst Place in Kent, in het jaar 1554.
Hij was het eerste kind uit het huwelijk van Henry Sidney, regent van Wales
en later van Ierland, en Mary Dudley. Vooral de familie van moederszijde was
zeer prominent, en Sidney zelf was erfgenaam van zijn ooms de graaf van War
wick en de graaf van Leicester.
In 1564 werd hij ingeschreven in het register van Shrewsbury School, samen
met Fulke Greville, die zijn levenslange vriend werd en na Sidney's dood zijn
biografie schreef. Vervolgens studeerde hij een aantal jaren in Oxford en moge
lijk ook in Cambridge. In 1572 ging hij naar het vasteland van Europa om een
Grand Tour te maken, een educatieve rondreis, wat toen nog heel nieuw en bij
zonder was. Eerst ging hij naar Parijs, waar hij de Bartholomeüsnacht mee
maakte, de massale moordpartij op de hugenoten. Onmiddellijk vertrok hij uit
Frankrijk, en hij verbleef daarna enige tijd in Frankfort en Wenen. Vervolgens
ging hij naar Italië, waar hij in Venetië zijn portret liet schilderen door Vero
nese, en in Padua de universiteit bezocht. Daarna keerde hij terug naar Wenen.
34
