P. BITTER
SLOT
De middeleeuwse vondsten
De collectie omvat een grote hoeveelheid middeleeuws en later aardewerk.
In het nu volgende stuk zal ik de vroeg-Middeleeuwse scherven beschrijven,
met name omdat vergelijkingen met Zutphense vondsten mogelijk zijn. Het
laat-Middeleeuwse en latere materiaal behoort tot algemeen voorkomende
vormen en zal hier niet verder aan de orde komen.
Het vroeg-Middeleeuwse materiaal valt in twee categorieën in te delen:
le. het handgevormde, lokaal gemaakte aardewerk: zgn. "kogelpot-aarde-
werk",6 waarvan voornamelijk kookpotten en voorraadpotten werden
gemaakt,
2e. het gedraaide, uit diverse aardewerkproduktiecentra ingevoerde aar
dewerk: beter en fraaier afgewerkt aardewerk, dat ook als tafelgerei kon
dienen.
Van de laatste categorie aardewerk zijn in de Ooyerhoek gevonden: Badorf-
type aardewerk (eind 8ste tot begin 10de eeuw), Pingsdorf-type aardewerk
(midden 10de tot tweede kwart 13de eeuw) en Paffrath-aardewerk (10de/
11de tot eind 14de eeuw).
Beide eerstgenoemde aardewerksoorten, Badorf- en Pingsdorf-type, elk
met een eigen karakteristieke versiering, zijn genoemd naar de plaatsen waar
grote pottenbakkersovens ervan zijn ontdekt, ten zuidwesten van Keulen. In
deze streek, aan de voet van de Eifel, werd al vanaf de Romeinse tijd op grote
schaal kwaliteitsaardewerk geproduceerd. In de vroege Middeleeuwen werd
Badorf- en Pingsdorf-type aardewerk hiervandaan over heel West-Europa
verhandeld. Toch zijn er ook elders ovens van deze typen aardewerk gevon
den; het meest nabij Zutphen in Westmünsterland: Pingsdorf-type aarde
werk uit Raesfeld en Duingen.7
Het Badorf-type aardewerk uit de Ooyerhoek (afb. 4), versierd met rads-
tempelindrukken, is geelwit tot geelrose, meestal zacht gebakken en gema-
gerd met fijn zand, vaak met hier en daar een klein rood stukje grind (of
chamotte) erin. Het oppervlak voelt vaak wat vettig aan, zoals krijt. Nauw
verwant hiermee is "Reliëfbandaardewerk" (begin 9de tot 10de eeuw),
versierd met kleistrippen welke o.a. een versiering van radstempelindrukken
kunnen hebben (afb. 4: 7).8
17
ARCHEOLOGISCHE VONDSTEN OOYERHOEK