Waarschijnlijk zijn er veel leden van de Historische Vereniging Zutphen die
iets weten of ontdekken dat anderen ook interessant zouden vinden, zonder dat
hierover een uitvoerig artikel geschreven kan worden. Ook kunnen er vragen
zijn over zaken die met de geschiedenis van Zutphen te maken hebben, bij
voorbeeld naar aanleiding van een artikel in Oud-Zutphen. De bedoeling van
onze nieuwe rubriek Zutphens Allerlei" is dat u daarin korte opmerkingen of
vragen kwijt kunt. Op die vragen komt hopelijk vanuit de lezerskring een
antwoord dat eveneens in de rubriek geplaatst kan worden. De eerste voor
beelden vindt u hieronder.
Redactie
Naar aanleiding van Oud-Zutphen, nr. 4, 1983, blz. 95 (noot 2):
Het woord gruit is taalkundig verwant met grut, gort (denk maar aan de
familienamen De Grutter en De Gruyter, ook aan Gruuthuize in Brugge).
Gruit was een aromatisch kruid of struikje dat, voor de ontdekking van het
gebruik van de hop (ongeveer 1400), als kruidend toevoegsel bij de berei
ding van bier werd gebruikt. Tegenwoordig noemt men dit struikje gagel
(Myrica gale).
Het monopolie van de gruit behoorde aan de landsheer, deze verpandde
meestal het recht van de verkoop van gruit aan de brouwers. Hieruit is de
accijns op gebrouwen bier ontstaan.
W. J. Buijs
Verschillende lezers hebben zich afgevraagd of er een vergissing was geslo
pen in het artikel van J. C. Riemens over de "zwanenzang" van Maarten
Luther (Oud-Zutphen 1983, nr. 4, blz. 80). Daar is namelijk te lezen dat
Johannes XXIII in het begin van de vijftiende eeuw paus was, terwijl wij ons
de in 1963 overleden paus Johannes XXIII nog goed herinneren. De verkla
ring hiervoor is, dat de vijftiende-eeuwse Johannes (oftewel Balthasar Cos-
sa) een zogenaamde tegenpaus was. Hij zetelde te Pisa van 1410 tot 1415 en
telt niet mee bij de naamgeving van latere pausen.
Redactie
In aflevering 3 (september 1983) van Oud-Zutphen deelde ik het een en
ander mede over de Zutphense predikant G. R. Erdbrink en over diens
bemoeienissen met het zendingswerk van Dr. K. Gützlaff, "de onvermoeide
evangeliebode onder de Chineezen", die in 1850 ook Zutphen heeft be
zocht. Ds. Erdbrink is niet de enige geweest die zich interesseerde voor het
10
ZUTPHENS ALLERLEI
