Noten De tekeningen zijn vervaardigd door de archeologische werkgroep, onder leiding van
P. Bitter. De scherven zijn in bezit van M. Groothedde.
1 Dank gaat uit naar N. Arts en J. Deeben voor hulp bij determinatie van het vuursteen.
2 De magering verbetert de verdamping van water uit klei. Het vocht mag bij het bakken
alleen aan de oppervlakte verdampen en niet in de kern omdat dan de klei zou splijten.
3 Kleine potjes werden gewoon uit één klomp klei gekneed. Vaak maakte men bij de opbouw
met klei-rollen eerst een bodem uit één stuk. Een heel andere techniek is de "hamer-en-
aambeeld methode" waarbij een dunne plak klei in of over een mal wordt "geklopt" met
een spatel. Met name voor kogelpotten zou een dergelijke techniek veel kunnen zijn
toegepast.
4 Voor hardheid van aardewerk is het moeilijk om goede criteria te geven. Ik heb onderschei
den: hard - niet met een mes te krassen (klinkendhard); middelhard - niet met een
vingernagel te krassen, wel met een mes; zacht - met een vingernagel te krassen. De
samenstelling van het grind in de magering van het Ooyerhoek-vondstmateriaal is zeer
uiteenlopend. Voor beschrijving heb ik me beperkt tot de grootte van de grootste mage-
ringskorrels: grof-grof grind van meer dan 3 mm groot (meestal tot ca. 5,6 mm); matig fijn
- fijn grind van ca. 1 tot 3 mm groot; fijn - fijn tot grof zand tot ca. 1 mm groot.
5 Vergelijk, W. A. van Es en A. D. Verlinde, Overijssel in Roman and Early Medieval Times,
Berichten R.O.B. 1977, blz. 7-90, fig. 23:64. Dergelijke randen komen nog in de Merovin-
gische tijd voor, maar dan in een ander baksel (mededeling W. J. H. Verwers).
In dit boek beschrijven de auteurs uitgebreid (268 pag.)
het dagelijks leven in Zutphen gedurende 200 jaar.
Het gaat er met name om hoe de mensen leefden, wat
zij verdienden, hoe de rechtspraak werkte, hoe men
dacht over kleding, kortom het kleurrijke leven in
een stad. Een uitgebreide lijst van inwoners van
Zutphen is als bijlage opgenomen.
Geïllustreerd met veel foto's in kleur en
zwart/wit.
Prijs 59,-. Verkrijgbaar bij de boekhandel.
89
STAD IN DE MIDDELEEUWEN
Het dagelijks leven in Zutphen
tussen 1300 en 1500
door Leo Lensen en Willy H. Heitling
Een uitgave van uitgeverij Terra.
