LATEN WIJ ZACHT ZIJN VOOR ELKAAR!!!
door J.C. Riemens
Het afsteken van vuurwerk in de Nieuwjaarsnacht is een niet weg te denken tra
ditie in ons land. Vele miljoenen guldens worden besteed aan het kopen van al
lerlei artikelen welke met aansteker of lucifer worden aangestoken en vervolgens
weggegooid of weggeschoten. Het is niet iets nieuws. Zoals vuur de mensheid al
tijd al heeft geboeid, zo trekt ook vuurwerk vele mensen aan als een magneet.
Dat geldt niet alleen voor de Zutphenezen en Zutphenaren van nu, maar even
goed voor die van weleer.
Soms lopen de dingen wat uit de hand. Ook dat is niet nieuw. In 1777 bepa
len burgemeesters, schepenen en raad van de stad Zutphen dat het maar eens af
gelopen moet zijn met "het werpen van zwermers of voetzoekers en het lossen
van snaphaanen, kanonnetjes en ander schietgeweer". Het afschieten en wegwer
pen van deze voorwerpen heeft maar al te vaak aanleiding gegeven tot grote
ongelukken. Daarom zal vanaf heden streng opgetreden worden tegen het maken
van al te veel lawaai.
De plaatselijke overheid verbiedt een ieder om "het zy ter gelegenheid van het
Nieuwjaar, het zy op de Hooge Geboortedagen van Zyne Doorluchtigste en Haa-
re Koninglyke Hoogheden, den Heere Prince en Mevrouwe de Princesse van
Orange en Nassau en de verdere Stadhouderlyke Familie, ofte ook op eenige an
dere tyden" voetzoekers op de openbare straat te gooien of ander kruit te doen
ontvlammen. De boete voor degene die dit verbod negeert wordt bepaald op
twee goudguldens. Dit geld zal niet in de stadskas vloeien maar is voor degene die
het komt aanbrengen! Voor hem (of haar) die dit verbod meerdere keren over
treedt, zal er verdere straf volgen.
Aan ouders van minderjarige kinderen, voogden van pupillen en "meesters en
vrouwen" van dienstboden wordt gezegd dat zij aansprakelijk gesteld zullen
worden wanneer vuurwerk wordt ontstoken door hen die onder hun hoede ge
acht worden te behoren. De bewoners van huizen vanwaaruit voetzoekers wor
den gegooid of met "snaphanen" geschoten wordt, zullen eveneens deze boete
moeten betalen. Onder de verboden artikelen wordt niet gerekend vuurwerk.
Wanneer men dat wil afsteken heeft men echter wél toestemming nodig van het
stadsgericht.
Zoals in zo menig opzicht waar is, geldt ook hier: voorkomen is beter dan ge
nezen. Daarom wordt door de magistraat opgedragen aan de nachtschout, zijn
assistenten, de bedelvoogden, maar ook aan de stadsroededragers, panders, bo
den, klepperlieden "en voorts alle andere dergelyke in eed en dienst van de Stad
zynde" personen, aan het gericht te melden wanneer iemand dit verbod wil
(gaan) overtreden. Wanneer dit niet wordt aangebracht zal de stadsambtenaar
ook twee goudguldens moeten betalen. Deze opbrengst komt de armen ten goe
de. De verordening zal "door den druk gemeen gemaakt" worden. Niemand zal
kunnen zeggen dat het hem onbekend was. Eenmaal per jaar, in december, zal
78
