dius" benoemd H.J. Roelofs en tot "schrieba" E.J. Scholten. Maar de praeses is
tevens schrijver der notulen en voorganger in de samenkomsten, ja zelfs ook nog
boekhouder (hij was timmerman in de Laarstraat). Prof. Waterink noemt hem in
zijn boekje: het orakel van de Gemeente. Zijn mening is het einde van alle discus
sies.
Het oudste kasboek van de diaconie begint met 1 januari 1850 met: "Saldo
van voorige jaaren f 33,62". Omdat er staat jaren, brengt dit Prof. Waterink tot
de conclusie dat de gemeente al gesticht moet zijn in 1846 of 1847. Nog een
paar cijfers uit het kasboek van 1850: Voor de kerk "ingebuurt" f 135,82. Uit
gaaf f 110,73. Een van "voorige" jaren f 17,00. Dus overgehouden batig saldo
f42,09. Dat moeten voor die kleine groep wel grote bedragen zijn geweest, want
uit het lidmatenboek blijkt dat er in 1850 slechts 24 leden waren.
Maar ook de andere Afgescheiden Gemeente heeft een notulenboek nagelaten.
De notulen van de Christelijke Gereformeerde Gemeente onder het Kruis vangen
aan met: "Art. 1. De gemeente der Gereformeerden onder het Kruis is gestigt
den 26 December in den Jaare 1853 door den Eerw. Ds G. Kamans, Predikant in
de Gemeente Apeldoorn en zijn te Gelijk bevestigt tot ouderling J. Loggers en
tot Diaaken J. Baarschers en G. Bulderman". Eigenaardig dat in het lidmaten
boek van deze gemeente opvalt de naam Beugelink (die al in december 1835 ge
noemd wordt als schrijver van een bedankbrief aan de Nederlandse Hervormde
Kerkeraad). En Roelofs is de schrijver van een brief in 1836.
Hendrik Jan Roelofs werd geboren in Zutphen in 1809. Hij woonde met zijn
zuster Christina Wilhelmina in de Laarstraat. Na het overlijden van zijn zuster
trouwt H.J. Roelofs nog in 1875 (hij is dan 66 jaar) met Johanna Zwiers, die vol
gens testament in 1877 zijn enige erfgenaam wordt. We vermelden dit omdat ge
noemde Roelofs zo'n belangrijke rol vervult in de beginjaren van de Afgeschei
den Gemeente (zie hiervoor). Als er problemen komen, draagt hij de oplossing
aan. Maar na enkele jaren begint zijn gezag te tanen. Men luistert niet meer naar
zijn adviezen. Bij de verbouwing van de eerste kerk in de Kolenstraat zijn de ge
broeders Zahn de meest op de voorgrond tredende personen. In 1857 en 1858
heeft Roelofs steeds meer kritiek op de handelingen van de kerkeraad. Maar men
luistert niet meer naar hem. Dan blijft hij weg uit de vergaderingen van de kerke
raad, hij zit niet meer in de kerkeraadsbanken, maar gaat achterin de kerk zitten.
Het einde is dat Roelofs in 1858 wordt geschorst en afgezet. Waar hij dan geeste
lijk terecht komt, hebben we niet kunnen achterhalen. In ieder geval staat zijn
naam ook niet op de ledenlijst van de Nederlandse Hervormde Kerk; maar als hij
in 1877 overlijdt, staat in de successie-memories onder het archief van zijn nala
tenschap o.a. één zitplaats in de Groote Kerk, letter Y no. 31, geschat op f 25,-,
twee zitplaatsen in de Broederenkerk J 23 en P 47, geschat op f 50,-.
Ten slotte nog enkele bijzonderheden uit het verdere verloop van de geschie
denis van onze kerk. Hoewel in 1869 op een gemeenschappelijke synode te Mid
delburg van beide Afgescheiden groepen besloten werd tot samenvoeging tot één
Kerk, onder de naam "Christelijk Gereformeerde Kerk", bleef men hier in Zut-
40