Het Rijksmuseum en vijf stadsmusea
in Nederland zijn in 2017 een
samenwerking voor acht jaar
aangegaan voor een ambitieuze
reeks reizende tentoonstellingen.
De vier elementen aarde, water,
lucht en vuur staan hierin centraal
en zijn doorvertaald naar de
tentoonstellingsreeks Lage Landen,
Koele Wateren, Hoge Luchten en
Hete Vuren.
Boven: Riviergezicht bij Deventer, Salomon van Ruysdael, 1645
Links: In 't Gein bij Abcoude, Willem Roelofs, 1870 - 1897
WATER ALS VRIEND ÉN VIJAND
Van de vier elementen - aarde,
water, lucht, en vuur - is het element
water het meest kenmerkend voor
Nederland en ook voor Zutphen.
Nederland ligt in de laagste delta
ter wereld. De grote rivieren, de
ligging aan zee en 18.000 kilometer
dijken die het water moeten keren,
bepalen het Nederlandse landschap.
Water is zowel vriend als vijand.
De Nederlanders verdienen er hun
brood mee. Ook Zutphen vergaarde
dankzij de IJssel en lidmaatschap van
de Hanze grote rijkdom. Schilders
hebben het water door de eeuwen
heen op vele manieren vastgelegd.
VERBORGEN PARELS
De collectiebeheerders van de vijf
musea hebben voor Koele Wateren
in de collectie van het Rijksmuseum
gezocht naar verborgen parels. Zo
zijn relatief onbekende werken te
zien van bekende schilders als Jan
van Goyen, Salomon van Ruysdael,
Hendrik Willem Mesdag, Jacob Maris
en Isaac Israëls. De geselecteerde
werken dateren uit de 17e, 18e en
19e eeuw.
Het oudste werk in de expositie is uit
1630. Topstukken zijn onder andere
De Rede van Enkhuizen (1654-1708)
van Abraham Storck, Riviergezicht
bij Deventer (1645) van Salomon van
Ruysdael, Riviergezicht bij winter
(1655-1660) van Aert van der Neer,
Nederlandse schepen op de rede van
Texel (1671) van Ludolf Bakhuysen,
Vissersschepen op het strand (1835)
van Wijnand Nuijen, Trekvaart
(1860-1888) van Anton Mauve en
Schelpenvissen (1885) van Jacob
Maris.
BLIK OP DE TOEKOMST
De samenwerkende musea kijken bij
Koele Wateren niet alleen achteruit,
maar ook vooruit. Zij hebben LOLA
Landscape Architects uit Rotterdam
gevraagd wat een zeespiegelstijging
van zes meter voor gevolgen kan
hebben. Het resultaat is een heel
nieuwe kaart van Nederland, waarbij
West-Nederland grotendeels
onder water staat. Dit betekent dat
Nederland moet omdenken. Ook
de vijf steden, waaronder Zutphen,
waarin de organiserende musea
liggen. Metropolisfilm uit Utrecht
visualiseerde voor elke stad de
kansen en bedreigingen.
FILM 'ZUTPHEN HANZECITY'
Deze films beginnen steeds met
een duik in het verleden en zoomen
daarna in op de toekomst. Vijf
inwoners uit de vijf steden acteren
als verslaggever over tweehonderd
jaar. Eric-Jan Pleijster, directeur
van LOLA, vertelt het hele verhaal.
Zo is Koele Wateren niet alleen
een kwestie van genieten van
fantastische kunstwerken, maar ook
van bewustwording van de toekomst
van onze waterhuishouding. Het
toekomstscenario voor Zutphen
mondde uit in de film 'Zutphen
HanzeCity'.
EIGEN TOEVOEGING
Onderdeel van het
tentoonstellingsconcept is, dat elk
van de vijf musea een selectie uit
de eigen collectie toevoegt aan de
werken van het Rijksmuseum. Het
Stedelijk Museum Zutphen heeft voor
Koele Wateren gekozen voor een
kleine, maar kwalitatief hoogwaardige
presentatie schilderkunst.
Meer info: www.museazutphen.nl
en www.schattenuithetrijks.nl.
67
