MONUMENT
HELP, MIJN MONUMENT IS EEN TOCHTGAT!
MONUMENTENZORG, GEMEENTE ZUTPHEN
Wie een monument bewoont of bezit, weet dat het kan worden gezien als een optelsom van details. Verander je
één (belangrijk) onderdeel, dan heeft dat invloed op het totaal. Maar natuurlijk wil je af en toe ook een probleem
wat je ervaart aanpakken. Denk bijvoorbeeld aan kierdichting, hoe moeilijk kan het zijn om daar wat tegen te
doen? Nou dat valt inderdaad vaak best mee, er zijn veel mooie oplossingen, maar je moet wel een paar zaken in
de gaten houden. In de tweede editie Hoe maak ik mijn monument energiezuiniger: kierdichting.
Kierdichting blijkt gek genoeg regelmatig over het hoofd te worden gezien als we als monumentenadviseurs van de
gemeente met eigenaren in gesprek gaan over de 'energiehuishouding' van een monument. Kieren horen natuurlijk een
beetje bij een oud huis en kunnen soms zelfs functioneel zijn. Toch zijn 'ze' ook verantwoordelijk voor 10% tot 20%
van het energieverlies in het gemiddelde historische huis. Kieren vind je in principe bij aansluitingen van bouwdelen met
verschillende materialen. Bijvoorbeeld tussen de stenen muren en de houten vensters. Of tussen vaste en bewegende
delen dus bijvoorbeeld het kozijn en een draai-, of een schuifraam. Het met (kunststoffen) dichtmaken van kieren leidt
vaak tot vochtproblemen. Vocht wordt ingesloten en veroorzaakt rotting van hout of zwamvorming in en om steen. Het
afdichten van ventilerende kieren kan weer leiden tot condensatie op plekken waar je als eigenaar helemaal geen vocht
kunt gebruiken. Een lastig thema dus, want hoe goed je het ook wilt doen, het gaat nog wel eens mis. Daarom wat tips:
Kierdichting met al dan niet speciaal voor
monumenten ontwikkelde strips en borstels kunnen
flink bijdragen in energieverlies! Het belangrijkste
voordeel: ze dichten niet alles af en houden daarmee
uw klimaat voor u en het monument gunstig.
Gebruik nooit schuimende kunststoffen zoals pur
schuim in een monument om kieren te dichten. Het
materiaal veroorzaakt altijd problemen en is moeilijk te
verwijderen;
Soms zijn prima historische oplossingen mogelijk!
Denk bijvoorbeeld aan het herstel van een tochtsluis in
een gang of hal. Maar er zijn meer historisch en vooral
materiaal technisch goede detailoplossingen mogelijk.
Het dichtzetten van kieren bij ramen kan, maar laat je
goed adviseren! Hiervoor is ook de monumentenwacht
Gelderland een prima adres om met uw vragen
naar toe te gaan. Maar gaat u ook vooral met ons
in gesprek, de gemeente wil u graag helpen bij het
verduurzamen van uw monument. Dat is voor ons
zelfs een doel op zich!
Kieren worden nog wel eens 'afgekit', maar dat
veroorzaakt meestal houtrot omdat vocht hiermee
ingesloten wordt.
Als kierdichting van een historisch waardevol
onderdeel niet kan, is het soms beter om er een
constructie voor of achter te plaatsen. Denk
bijvoorbeeld aan een voorzetraam aan de binnenzijde.
Iedereen begrijpt dat ongecontroleerde ventilatie
en tocht niet bevorderlijk is voor het comfort,
maar ventilatie is wel essentieel voor een gezond
binnenklimaat. Gaat u aan de slag met kierdichting,
zorg dan vooral dat u wel gecontroleerd kunt gaan
ventileren. Hiervoor zijn veel verschillende en goede
oplossingen mogelijk.
De gemeente heeft samen met het Wijnhuisfonds en andere eigenaren de afgelopen tien jaar veel projecten uitgevoerd,
waarbij specifiek veel ervaring is opgedaan met kierdichting en ventilatie. De erfgoedspecialisten van de gemeente
Zutphen adviseren graag over het verduurzamen van uw monument of historisch pand in de beschermde stadsgezichten
van Zutphen. Neem contact op met de gemeente via het algemene telefoonnummer 14 0575 of erfgoed@zutphen.nl
55
