ZUTPHEN, EEN DUURZAME MONUMENTENSTAD?
O
O
Pieter van der Ploeg
Er is een stille revolutie aan de gang. We zien het nog niet echt overal, maar dat verandert snel.
De maatregelen tegen de klimaatverandering worden zichtbaar. Ook in de binnensteden gaan
we dat merken.
Steeds meer worden we dagelijks geconfronteerd met de klimaatverandering en de
consequenties daarvan. De dijken van de IJssel worden opgehoogd, uiterwaarden worden
geschikt gemaakt als opvang voor water. Maar dit is eigenlijk dweilen terwijl de kraan vol
open staat. We moeten namelijk ook iets doen aan de oorzaak van de klimaatverandering: de
toegenomen CO2-uitstoot. Het broeikasgas CO2 komt vrij bij verbranding van aardgas, kolen,
benzine, et cetera, en veroorzaakt de versnelde verwarming van de aarde. Om die CO2-uitstoot
te verminderen zullen we onze elektriciteit moeten opwekken met duurzame energiebronnen in
plaats van met aardgas- en kolencentrales. We zullen afscheid moeten nemen van aardgas. Het
is geen kwestie van willen, het is een kwestie van moeten.
Dat betekent dat er meer windmolens op land en zee gaan komen, meer elektrische auto's in
de straten en meer zonnepanelen op de daken. We zullen echt alles op alles moeten zetten
om de afspraken van het Parijse Klimaatakkoord te halen. Het landschap en straatbeeld gaat
veranderen.
Een stad als Zutphen met veel monumentaal erfgoed zal mee moeten gaan in deze beweging.
Dat betekent dat ook in de binnenstad zonnepanelen zullen gaan komen. Je kunt en mag
niet weglopen voor de consequenties van de internationale afspraken. Het is de kunst om de
duurzame energie-opwekking zo goed mogelijk in te passen. Zutphen kan zich ontwikkelen als
een stad waarin de monumenten op een verantwoorde maar ook innovatieve manier worden
meegenomen in deze ontwikkeling. Dit sluit aan bij het beeld van Zutphen als monumentenstad
en bij de ambitie van Zutphen om het centrum te zijn van de CleanTechregio.
Een historisch pand toont vaak de sporen van het verleden. Zo kan ook deze tijd iets toevoegen
aan zijn geschiedenis. Te vaak worden er bij vergunningtrajecten argumenten genoemd waarom
een monument niet mag worden aangepast. Het is tijd om hier verandering in aan te brengen.
Ook de historische kern van de stad zal mee moeten ontwikkelen. De trend is ingezet met
recente renovaties van bijvoorbeeld Dat Bolwerck en de Proosdij. Beide panden zijn geschikt
gemaakt voor een aardgasloze verwarming. Dit kan verder worden uitgewerkt voor andere
panden. Zo kunnen ook de andere monumenten in de komende decennia aangepast worden
voor duurzame energiebronnen zodat ze geschikt blijven voor bewoning. Daarmee blijft de
binnenstad leefbaar en aantrekkelijk. Voor Dat Bolwerck zijn al mooie ontwerpen gemaakt voor
een verantwoorde plaatsing van zonnepanelen. Dat vraagt om navolging. Zet de stad niet op
slot, maar maak verandering mogelijk. De wereld verandert, wen er maar aan.
Pieter van der Ploeg is Zutphenaar, strateeg bij Alliander en voorzitter Stichting Bescherming Stadsschoon Zutphen
