Prins van Oranje op de Groenmarkt
Oude ontmoetingsplek is terug
Bij de herinrichting van de Groenmarkt, is een waterput van meer dan 200 jaar oud ontdekt. Inmiddels
is de stadspomp Prins van Oranje herrezen op de Groenmarkt. De oude mal is gebruikt, maar er is een
moderne sensor toegevoegd. Een sociale ontmoetingsplek 2.0.
Putgenoten
Sociale ontmoetingsplek nu met wifi
Zutphen kende enkele eeuwen terug maar liefst 27 openbare
stadsputten waar de inwoners van de stad vers water konden
halen. Bij de herinrichting van de Groenmarkt in 2015 werd
één daarvan weer teruggevonden. Bij het afdalen van een
van de archeologen in de put viel onder meer de opvallend
grote diameter van 2,10 m op, maar ook de diepte. De bodem
van de put zat op 3,40 m +NAP om zo ook in hele droge
tijden water te bevatten. Zelfs ten tijde van de ontdekking,
op 6 november 2015, waarin het waterpeil van de IJssel en
aansluitend het grondwaterpeil extreem laag waren, stond er
nog altijd 60 cm water in de put.
Deze stadsput was niet de eerste stadsput op deze plaats.
Al in de 15e eeuw blijkt er ongeveer op de plaats van de
aangetroffen put ook al een waterput geweest te zijn. De
oudste vermelding dateert zelfs al uit 1426: ..gegeven totten
putte after Vreden 3 olde vlemschen ende totten putte bij
Stevens huys van den Coernmerct 4 butken. Deze laatste put
lag iets meer naar het westen, ongeveer bij Groenmarkt 22
voor de deur. De put bij herberg Vreden lag ongeveer op de
plaats van de gevonden put.
Openbare putten werden al in de middeleeuwen aangelegd
op last van het stadsbestuur. Het beheer werd gevoerd door
de schepenen aangewezen putmeesters. Deze zorgden voor
het onderhoud van de putten en inden bij de eigenaren en
huurders van de nabijgelegen panden putgeld bestemd voor
het onderhoud. Indien de opbrengsten tekortschoten dan
sprong de stadsoverheid bij. In het oudste putregister van
rond 1475-1500 staan onder de kop 'puth achter Vreden' de
namen van 21 putgenoten die via het historisch kadaster te
herleiden zijn tot ongeveer 21 percelen rond de Groenmarkt.
De putgenoten vormden een sociale gemeenschap, een buurt
in de stad die behalve de put ook andere belangen behartigde.
De put vormde dus de bindende factor van de buurt, ook
omdat men elkaar regelmatig ontmoette bij de put.
Bij de put 'achter Vreden' werd al vroeg een pomp geplaatst,
in 1625. Het is vrijwel zeker dat er toen ook een nieuwe put