'STADSBOOMGAARD ZUTPHEN,
BLOEIENDE HISTORIE'
Kop van Warnsveld
De Bleek
Vogelpark
De interesse voor het tuinhistorisch onderzoeks
rapport over de Stadsboomgaard bleek zo groot,
dat er ook een publiekseditie is gerealiseerd. De
bewerking van de tekst en de opmaak is door
professionals op vrijwillige basis gedaan en wordt
bekostigd door diverse Zutphense organisaties,
waaronder de gemeente Zutphen. De full colour
uitgave wordt gebonden in a5 formaat en bevat
veel foto's en plattegronden. Het boek kost 19,95
euro en de opbrengst komt ten goede aan de
instandhouding van de Stadsboomgaard. Het
boek is vanaf 17 mei te koop bij de Zutphense en
Warnsveldse boekhandels.
de tuinhistorische periode aan het eind van de 17e eeuw. Een
combinatie waar verleden en heden samenkomen.
De gemeente Zutphen wil zo bijvoorbeeld de
ontwikkelingsgeschiedenis en samenhang van de tuin- en
parkaanleg van de 'Kop van Warnsveld', te weten De Hof, Villa
Alpha en Huis Welgelegen laten onderzoeken. Mogelijk zijn de
tuinhistorische waarden dermate hoog, dat een aanwijzing als
groen monument hiervan gerechtvaardigd en/of wenselijk is.
Met de circa zeventig fruitbomen op dit meest gefotografeerde
plekje van Zutphen gaat het de laatste jaren slechter. Om te
komen tot een historisch verantwoord herstel van de boomgaard
en herinrichting van de Bleek wordt in opdracht van het
Wijnhuisfonds tuinhistorisch onderzoek gedaan, waarmee de
herkomst en de leeftijd van de boomgaard kunnen worden
vastgesteld. De plek dankt zijn naam aan een relatief korte
periode waarin het als bleekplaats werd gebruikt door wasserij
Wissink. Op het grasveld werd het wasgoed uitgelegd, waarna
het door een chemische reactie met het gras gebleekt werd, een
19e-eeuws fenomeen. In de 17e en 18e eeuw werd de grond
verpacht aan burgers en bedrijven. Om binnen te komen
werden in de stadsmuur doorgangen gemaakt. De zogenaamde
'benedentuin' werd onder meer gebruikt als tuin, boomgaard en
naar het schijnt in de 15e eeuw ook als wijngaard. De boomgaard
leverde met abrikozen, bessen en pruimen grondstoffen
voor de bekende Zutphense brandewijnstokerij van de firma
Mispelblom. Op de plek waar nu het witte huis staat, stond de
Doodgraverstoren die bewoond werd door de doodgraver van
de stad. Op de Bleek staan veel oude appel- en perenbomen
van oude rassen en een monumentale mispelboom. Met de
uitkomsten van het onderzoek zal dit jaar een toekomstplan van
de Bleek worden opgesteld.
Stichting Vogelpark Stadsboomgaard Zutphen vraagt aandacht
voor de oude aanleg van het Vogelpark met de dierenweide. Het
park achter de oude stadsmuren van Zutphen is in het midden
van de 20ste eeuw aangelegd op de noordoostelijk gelegen
Zutphense verdedigingswerken. De Grote Gracht, die ook deel
uitmaakte van de vestingwerken van Dirk Adriaanzoon Schelven,
vormde later een belangrijk element bij de aanleg van het
Vogelpark. Anno 2017 is het Vogelpark onderhevig aan slijtage.
De eens zo majestueuze kastanjes in de dierenweide zijn in verval
doordat ze door ouderdom, schimmels en paddenstoelen zijn
aangetast en nog maar een schim zijn van weleer. Het park wordt
belast door hangjongeren. Tuinhistorisch onderzoek van het
historische Vogelpark kan handvaten bieden om het park aan de
rand van de binnenstad weer de allure van weleer te geven.
Tekst: Alize Hillebrink
STADSBOOMGAARD iL»
Zutphensepracht.nl 17
