Stadswandeling
Joods Zutphen
De meeste Zutphense stadswandelingen beginnen op de markt of bij het station, maar deze wandeling begint in
de Nieuwstad bij de synagoge in de Dieserstraat. Daar staat op de eerste zondag van maart een grote groep al
naar een gids te luisteren. Een tweede groep staat klaar bij het hek en wacht nog even op een paar laatkomers.
Een nieuwe synagoge
georganiseerd. Het bijzondere interieur
maakt het tot een plek waar je graag wil
toeven. Ook gedurende de oorlog bleef het
Hof van Flodorf eigendom van de Joodse
gemeente. De huidige bewoners zijn
gesteld op hun privacy en het is dan ook
een onbeantwoorde vraag of in de kelder
nog iets te vinden is van de Mikwe's,
de rituele baden. Willem is er nooit in
geweest, maar weet wel te vertellen dat
er boven een rijk gedecoreerde feestzaal
was. Er was ook een schoolklasje en
later een ziekenzaaltje, een noodsprong,
omdat Joodse onderwijzers en Joodse
leerlingen niet meer welkom waren in
het regulier onderwijs en Joden tijdens
de bezetting ook geen toegang kregen
tot het ziekenhuis. Na 1943 werd de
zolder als verzamelplek gebruikt, waar
tijdens razzia's opgepakte Joden werden
De gids stelt zich voor als Willem van
Buuren, niet Joods, maar wel nauw
betrokken bij de Joodse gemeenschap,
omdat achter zijn huis in de Barlheze
een Joods verhaal schuilt. We gaan nog
even niet naar binnen. Dat bewaren we
voor het laatst als we moe gewandeld
en koud, worden ontvangen met koffie,
thee en koek. Deze synagoge is van 1879
en gebouwd op het erf van het statige
woonhuis uit 1552, Hof van Flodorf.
De Nederlandse Israëlische Gemeente
kocht het in 1876 en maakte er een
gemeenschapshuis van.
Toen de bestaande synagoge aan De
Rosmolensteeg te klein werd omdat de
Joodse gemeenschap flink was gegroeid,
besloot men eind negentiende eeuw een
nieuwe synagoge te bouwen achter Het
Hof van Flodorf, met de voorkant aan
de Dieserstraat gericht op Jeruzalem. Op
15 augustus 1879 werd de synagoge met
een feestelijke dienst ingewijd. De Joods
gemeente telde toen zo'n zeshonderd
leden. Willem legt uit: "Een synagoge is
pas een synagoge als de Thorarollen zijn
binnengebracht. Dat zijn de vijf boeken
van Mozes geschreven op perkament."
Het is een triest gegeven dat na de oorlog
slechts vijftig Joden terug kwamen. Een
hele generatie is weggevaagd. Helaas
worden er geen diensten meer gehouden
in de synagoge. De Zutphense Joodse
gemeenschap is te klein, maar wel zo
actief dat er regelmatig wandelingen,
lezingen, concerten en cursussen worden
