EEN MUSEUMGEBOUW
Kelder
Als u dit leest is het Stedelijk Museum aan de
Rozengracht gesloten en zijn de museummedewerkers
aan de slag om de verhuizing voor te bereiden. De
collectie zien we straks terug in het Hof van Heeckeren.
Afscheid van
Hoe Zutphens kan een museum zijn? Veel van de museumstukken
zijn ingebracht door Zutphenaren. Totaal bestaat de collectie uit
30.000 objecten en 500.000 afoeeldingen. Onlangs nog schonk
de Zutphense schilder Lansman 37 schilderijen, aquarellen en
tekeningen, waaronder een fraai stadsgezicht van zijn hand, aan
het museum. Al in 1866 deed het gemeentebestuur een oproep
in de Zutphense Courant aan burgers om 'ten behoeve van de
oudheidkundige verzameling op het stadsarchief voorwerpen in
bruikleen of eigendom af te staan'. Kennelijk kwam daar wel wat
los, want in 1877 richtte de gemeentearchivaris Baron L. A. F. J.
van Heeckeren een Oudheidkamer op. Het was niet veel meer
dan een vitrine, maar de collectie groeide door met regelmaat een
beroep op burgers te doen. In 1879 begint de gemeente ook met
eigen aankopen voor de collectie. Dan gaat het om Zutphense
en Gelderse munten. Conservator Christiaan te Strake laat ze
zien tijdens een rondleiding die hij speciaal voor bestuur en
medewerkers van Zutphense Pracht verzorgt. Omdat de meeste
medewerkers erg betrokken zijn bij de Zutphense geschiedenis
vorderen we langzaam. "Die kast heeft mijn tante geschonken,
zegt de een en de toelichting van Christiaan wordt door anderen
doorspekt met eigen ervaringen. Aan de eerste verdieping komen
we deze middag niet meer toe. Christiaan te Strake kwam 26 jaar
geleden als leraar geschiedenis naar Zutphen, maar eenmaal voor
de klas had hij al gauw door dat daar zijn hart niet lag. Hij kreeg
de kans om in het Stedelijk Museum te werken, dat sinds 1961 aan
de Rozengracht was gevestigd. Hij is er nooit meer weggegaan.
Het aanstaand afscheid van het Broederenklooster geeft hem
een dubbel gevoel. "Ik ben gehecht aan deze plek, maar ben ook
blij dat de kogel door de kerk is. Sinds 2008 is er al sprake van
nieuwe huisvesting van de beide stedelijke musea. In feite staan
we al acht jaar stil in afwachting. Eerst was er het plan om het
Broederenklooster uit te breiden, maar dat leverde zoveel politieke
commotie op en de langste collegevorming van Nederland, dat
het plan werd ingetrokken. Er kwam een nieuwe mogelijkheid
doordat het Hof van Heeckeren aan het 's Gravenhof vrij kwam.
Dat plan is door alle partijen omarmd en wordt nu gerealiseerd,
maar in al die jaren is er in beide musea weinig geïnvesteerd." Een
museum in een klooster heeft een belangrijk nadeel, het gebouw
heeft door zijn oorsprong een stil en gesloten karakter. Niet echt
wat een museum wil uitstralen. Maar prachtig is het wel met haar
Refter en fraaie kloostertuin. En niet te vergeten de kelder, waar de
oudste muur van Zutphen staat en waar in 1944 de Zutphenaren
schuilden voor het bombardement.
"Hier op deze plek zat de Graaf van Zutphen in de twaalfde eeuw.
Deze muur stond er toen al," wijst Christiaan aan. "De Lange
Hofstraat en de Korte Hofstraat verbonden het grafelijk hof met
de Palts op het 's Gravenhof, dat maar incidenteel door de Duitse
keizer werd bezocht." Later eind dertiende eeuw werd het een
klooster voor de Predikherenorde. In 1572 werd het klooster
