Tuin van Landhuis 't Waliën
IN ERE HERSTELD
Als je van Zutphen naar Lochem rijdt zie je links
een opvallend landhuis liggen. Dat is het Landhuis
't Waliën, een Rijksmonument met een fraai
gerestaureerde tuin.
Het voornaam ogende gebouw is aan drie kanten omsloten
door bos en staat op een verhoging met aan de voorzijde een
glooiend grasveld. Daar omheen een grindpad, waarvan het
middelpunt ligt bij de door zes Dorische zuilen omgeven
entree. Aan de achterzijde ligt een bijzondere tuin naar een
ontwerp van de beroemde tuinarchitect Leonard Springer.
Het landhuis dateert van 1915 en is gebouwd naar ontwerp
van architect J.W. Hanrath. Springer en Hanrath werkten
eerder samen, ondermeer bij de bouw van Rhederoord op het
landgoed Veluwezoom in Rheden. Dit soort landhuizen was
in die tijd meestal het 'zomeroptrekje' van adellijke families,
waarvan er in de Achterhoek veel resideerden. Dat was ook hier
het geval. Opdrachtgeefster was Johanna Petronella Clasina
van Doorninck- barones Van Reede tot der Aa. Godart Philip
Cornelis baron van Heeckeren van Waliën had op die plek al in
1843 een kleine boerderij tot een landhuis laten verbouwen, dat
begin 20e eeuw werd afgebroken. Gezien zijn achternaam was de
keuze voor de naam 't Waliën vrij logisch. Het geheel bestaat uit
twee bouwlagen met een zolderverdieping. Een gevelsteen toont
de symbolen van de Theosofische Beweging, waarvan zowel de
opdrachtgeefster als de architect overtuigd lid waren. Sedert 1984
huisvest het landgoed, dat in bezit is van Natuurmonumenten,
een antroposofische woongroep. Een van de oprichters is Lou
ten Bosch (1923), een gedreven kunstschilder, die nog steeds
actief is. Een deel van zijn omvangrijke werk wordt momenteel
geëxposeerd in 'de EtalagE' in zijn geboorteplaats Dordrecht.
Symmetrie terug
Kortgeleden heeft de historische tuin een aanzienlijke
verandering ondergaan. Als je nu over de zandpaden naar
de heuvels achterin loopt is daar nog niet zoveel van te zien.
Wel staan er symmetrisch wat kleine struiken, maar als je niet
beter weet kunnen die er altijd al hebben gestaan. "Toch heeft
de tuin een flinke opknapbeurt gehad", vertelt Maarten Vos,
tuinbaas van de historische tuinen van Natuurmonumenten,
