JAARVERSLAG ARCHEOLOGIE 2015
Groenmarkt
Mesolithische vuurstenen krabber, gevonden bij de Kruittoren
Dertiende-eeuwse schoen uit de mestlagen op de Groenmarkt
Een ander aspect van de begeleiding was het in kaart brengen
van het verloop van de gracht van de 9e-eeuwse ringwalburg.
Hoewel hier al veel onderzoek naar is gedaan, is de Groenmarkt
daar tot nu toe grotendeels bij buiten schot gebleven. Het beeld
is nu gecompleteerd met tal van boringen. En passant werd
daarbij trouwens ook geheel door het rivierduin geboord tot
op de rivierzandlagen eronder. Daarbij kwamen houtskool en
Zutphensepracht.nl
1200) werden gevonden. Voor 1200 was het gebied akkerland.
Sporen van een huis ter plaatse dateren echter ook al van
vóór de stichting van de Nieuwstad. Dit huis moet hier rond
1200 zijn gebouwd. Gedurende de 13e eeuw volgen nog
meer huisniveaus, herkenbaar in de vorm van paalsporen
en leemvloeren. Opvallend is dat de huisplaatsen worden
doorsneden door de insteek van de stadsmuur, die kort na 1312
(de stadsrechtverlening aan de Nieuwstad) is gebouwd. Elders
is namelijk al aangetoond dat de bakstenen muur de opvolger
is van een aarden wal die rond 1250 werd opgeworpen. Het
betekent dat de brede aarden wal hier óf niet heeft gelegen, op
dat de wal hier oorspronkelijk naar buiten uitsprong. Dit laatste
lijkt het meest waarschijnlijk. In de rest van de omwalling zijn
ook van dergelijke uitspringende hoeken geweest op strategische
plekken. Het doel daarvan was dat de flanken van de omwalling
konden worden bestreken met een kruisboog.
Een andere waarneming betreft ook een defensief fenomeen. Het
gaat daarbij om de bakstenen beschoeiing aan de buitenzijde van
de 16e-eeuwse gracht. Dit is in wezen dezelfde muur als die in de
Marspoortstraat werd aangetroffen.
Bij de herinrichting van de Groenmarkt in het kader van het
project Rivier in de Stad werden diverse soorten waarnemingen
gedaan. Bij de rioolvervangingen werden resten gevonden van
houten bestratingen. Het elzenhouten straatdek uit de 13e eeuw
was hier in de volle breedte (2,7 meter) bewaard gebleven. Dat
is bijzonder, omdat de oude straatdekken meestal in de as van de
straat liggen en al lang geleden doorgraven zijn voor de aanleg
van de riolering. Ook bij het maken van de boomplantkuilen
werden houten straatresten gedocumenteerd. De 13e-eeuwse
mestlagen zijn verder rijk aan goed geconserveerde vondsten van
leer, ijzer, tin-lood en bot. Een tin-loden ring met bloemdecoratie
en enkele fraaie middeleeuwse munten zijn het vermelden waard.
Ook werd er aardewerk gevonden, waaronder een compleet
(en nog werkend) bootmansfluitje. Het fluitje produceert een
snerpende toon van 113,5 decibel. In de laag erboven werd
ook een bijzondere vondst gedaan: een Deense penning uit de
jaren '40 van de 14e eeuw, geslagen in de koningsstad Roskilde.
Ofschoon de handel met Denemarken in de middeleeuwen zeer
belangrijk was, worden er slechts bij zeer hoge uitzondering
Deense munten gevonden. Deens geld was in het Hanzeverkeer
niet gangbaar.
