gebinten de ouderdom van de (zij-)muren
en dakbedekking ver overtreffen. Met deze
aanname zijn ook bij Oude Borculoseweg
18 de gebinten als eerste onderdelen aan een
bouwhistorische inspectie onderworpen.
Alle zes gebinten zijn uitgevoerd als
ankerbalkgebint, een algemeen en in
Nederland en zeker in Oost-Nederland
veel voorkomend type. Alle gebinten
zijn uitgevoerd in naaldhout, van de drie
gebinten aan de westzijde zijn de stijlen
uitgevoerd in eikenhout. In combinatie
met aangetroffen gehakte telmerken op
deze gebinten en het feit dat de twee eerste
balkvakken zijn voorzien van vloerbalken
om een zoldervloer te kunnen dragen, is het
waarschijnlijk dat de eerste drie gebinten en
gebintvakken uit de oudste bouwfase van
boerderij Nijkamp stammen.
De drie gebinten aan de oostzijde van het
gebouw zijn jonger: ze zijn geheel uitgevoerd
in naaldhout en telmerken zijn bij deze
gebinten niet meer toegepast.
het woonhuisgedeelte, getuige een verbreed
woonhuisvenster en het toegepaste hang en
sluitwerk aan de binnendeuren.
In 1968 wordt schuin voor de boerderij
een prefab houten bungalow neergezet
van Timmerfabriek Vermeulen uit Mill
(N.Br). Hierdoor kan de bestaande
woning in de historische boerderij aan
het woningbestand worden onttrokken en
Uitbreidingen
Uit kadastraal onderzoek blijkt dat er na
1805 een aantal momenten zijn geweest die
wellicht aanleiding gaven om het gebouw
te wijzigen. In 1848 gaat het eigendom over
van Gradus naar Hendrikus Garritsen en
in 1875 neemt zoon Hendrik Jan Garritsen
de boerderij over. Hij is verantwoordelijk
voor aanpassingen aan de indeling van het
woonhuis en woonhuisgevel, maar breidt
vrijwel zeker in 1883 de boerderij met
de periode erna waarschijnlijk nooit geheel
gesloopt geweest of herbouwd. Dit maakt het
op voorhand aannemelijk dat in het huidige
gebouw een voorganger bewaard is gebleven
of dat het gebouw uit die periode feitelijk nog
bestaat.
Gebinten
Over het algemeen kan gesteld worden dat
bij historische boerderijen de leeftijd van de
worden uitgebroken om ruimte voor het
vee te winnen. Deze ontwikkeling is door de
intredende schaalvergroting bij veel kleinere
boerenerven aan te treffen.
Na de bouw van de bungalow werden
in de oude boerderij de woonvertrekken
verwijderd en zijn in de voorgevel op de
plaats van een groot schuifvenster dubbele
deuren ingebroken en is rechts in de gevel
een venster tot mestdeur verlaagd. De
opkamer en de eronder gelegen kelder
blijven bewaard, ongetwijfeld vanwege
de opslagcapaciteit van de kelder voor
ingemaakt voedsel. Andere wijzigingen
zijn het aanbrengen van gierputten en
voedergoten en het maken van een betegelde
ruimte voor het maken van zuivelprodukten.
Feitelijk is na 1968 niet veel meer
gewijzigd aan de boerderij. Doordat
verdere schaalvergroting nadien niet heeft
plaatsgevonden geeft het erf Nijkamp nog
bijna drie balkvakken uit In 1920 wordt
de boerderij verkocht aan Antonie Bosch,
die de boerderij in 1926 met nog eens een
balkvak verlengt en daarvoor een bijgebouw
of schuur sloopt. Bij deze aanbouw wordt
het laatste ankerbalkgebint toegevoegd en de
bedrijfsgevel opgetrokken met hergebruikte
bakstenen van de gesloopte voorganger.
Ook hij voert diverse aanpassingen door aan
De oude westgevel van de boerderij
met oorspronkelijke vensters van het
woongedeelte en de wijzigingen uit 1968.
Foto auteur.
Plattegrond van de boerderij met daarin
aangegeven de hoofddraagconstructie van
ankerbalkgebinten. Rechts is ter plaatse
van het woongedeelte de zolderbalklaag
aangegeven, alsmede de kelder met opkamer.
In oranje de oudste bouwfase uit circa 1800.
In bruin de uitbreiding die in 1883 tot stand
kwam. In steenrood de uitbreiding uit 1926
De hoofddraagconstructie van de boerderij
bestaat uit ankerbalkgebinten, waarbij de
horizontale ankerbalken in de stijlen zijn
gepend en met wiggen zijn vastgeslagen.
Zutphensepracht.nl
