JAARVERSLAG BOUWHISTORISCH ONDERZOEK 2014
mÊÊlÈ
Cé4
\v
SS 1
,Z5 I
Hal
pp
W 4?
Het gehele complex wordt in 1516 gekocht
door Bernt (Berend) van Hackfort, onder
andere schout van Zutphen en generaal-
stadhouder [plaatsvervanger] van de hertog
van Gelre. Hij was daarnaast bevelhebber
en had daarom een prominente rol in de
verdediging van het hertogdom Gelre tegen
de pogingen van het hertogdom Bourgondië
om Gelre in te lijven, hetgeen uiteindelijk in
1543 toch gebeurde.
-Ta
X v* s
r V
Berend van Hackfort is mogelijk
verantwoordelijk voor een grote verbouwing
van het complex waarbij het linker deel
van Beukerstraat 19 werd uitgebreid en
verbouwd tot een vleugel haaks op de straat.
De achtergevel zou tot en met de eerste
verdieping uit de periode van Berend van
Hackfort kunnen dateren. De bovenste
bouwlaag dateert uit 1907. Foto auteur
Het is aannemelijk dat toen ook de traptoren
zal zijn opgetrokken, maar het is niet
uitgesloten dat deze ouder is. Tussen 1600 en
1650 is Beukerstraat 19 nogmaals verbouwd
en werden de vloeren met enkelvoudige
balklagen van de eerste en tweede verdieping
vernieuwd. Interessant is de balklaag van de
tweede verdiepingsvloer: de locatie van een
grote schouw aan de rechterzijde is aan de
raveling in de balklaag duidelijk afleesbaar
en enkele geprofileerde sleutelstukken uit de
bouwperiode bleven ook bewaard.
Op de eerste verdieping zijn nog enkele
balken voorzien van sleutelstukken
met ojief. Datering eerste helft 17e
eeuw. Omdat de gehele balklaag toen is
vernieuwd, is mogelijk een deel van de
achtergevel eveneens aangepast. De meeste
sleutelstukken zijn in de 19e eeuw ten
behoeve van een st ucplafond verwijderd.
Foto auteur
Hof van Vollenhove opgedeeld
Beukerstraat 19 tot en met 23 zijn in 1688 of
eerder wat eigendom betreft verzelfstandigd,
want deze worden in dat jaar voor het eerst
als zelfstandig adres genoemd. De traptoren
die een prominent onderdeel van de gevel
is, stond in die periode midden voor de
voorgevel en op de kop van het pleintje voor
het huis. Dit huis wordt in 1688 nog het
'principale [belangrijke, aanzienlijke] huys
Den Vollenhove' genoemd en is dan in het
bezit van de erfgenamen van Jacob de Ruyter
en Agnes Lucia Pinninck. Het complex
tussen Beukerstraat en Oude Wand blijft in
ieder geval tot 1803 in dezelfde familie en
wordt dan aan meerdere partijen en erven
verkocht.
Het rechter deel van het huis wordt dan
afgesplitst, maar de huidige adressen
Beukerstraat 19, 21 en 23 blijven nog wel één
bezit. Deze situatie blijft lang ongewijzigd
en in 1835 wordt het nog ongesplitste grote
pand verworven door metselaar Willem
Spoor die het vermoedelijk verbouwt. Een
aanwijzing daarvoor is de lijstgevel met
houten attiek, waarin een hijskapel met
hijsbalk is opgenomen. De gevel was toen
nog een verdieping lager dan nu het geval
is. In de achtergevel zijn uit deze bouwfase
enkele empire-schuifvensters bewaard
gebleven, alsmede een stucplafond met
amandelvormige lijst in de voorkamer op de
eerste verdieping. Allemaal kenmerken die
passen bij een verbouwing in 1835.
In 1858 wordt het complex opnieuw
verbouwd. Uit deze bouwperiode zijn in
Beukerstraat 19 geen tastbare aanwijzingen
gevonden, maar een oude foto van
Beukerstraat 19 laat nog net het linker
deel van de gevel van Beukerstraat 21 zien.
Dat adres heeft dan een gestucte gevel met
vensters met geprofileerde stuclijsten en
kwartronde bovenhoeken, kenmerken die
ook zijn toegepast bij het schuin tegenover
gelegen Beukerstraat 12, dat eveneens in
1858, werd herbouwd.
NttlHlIMUI MéMJMNMtlM"
Beukerstraat 19 verhoogd
In 1869 wordt het grote pand kadastraal
gesplitst, voor zover dat in technische zin
niet al was gebeurd, hetgeen uit de voorgevels
duidelijk blijkt. Rond 1885 is de voorgevel
volledig vernieuwd in een sobere variant
van de toen moderne neo-renaissance. Toen
waren licht getoogde vensteropeningen aan
de bovenzijde in zwang, alsmede spekbanden
en hoekblokken, bij Beukerstraat 19 in gele
baksteen, maar bij vergelijkbare panden uit
de periode ook wel als stucwerk uitgevoerd.
In 1907 vindt een ingrijpende verbouwing
van het pand plaats, waarbij de voor- en
achtergevel met een verdieping worden
verhoogd en de zolder wordt verbouwd tot
volwaardige verdieping met rechte zijmuren
en wordt voorzien van een platdak. Als
Zutphensepracht.nl
