m 4 JU wm i Statig Patriciërshuis Balkon 1 1111 loop der tijd zijn samengevoegd." Twee van de drie huizen werden begin 17e eeuw bij elkaar getrokken; van het middelste en het rechter huis werd toen één pand gemaakt. Hanna laat zien dat de huidige gang en het aangrenzende voorkamertje ooit één huis zijn geweest. "Dat huis eindigde bij de trap, want daar begon het straatje. Omdat er twee etages op zijn gezet, moest het dak worden verhoogd. Aan de eiken balken die toen zijn aangebracht is te zien dat de eiken in 1610 zijn gekapt en dat het hout in 1611 in het huis is verwerkt." Onder de woonkamer ligt een kelder, die Hanna bij toeval heeft ontdekt toen een deel van de vloer gerepareerd moest worden. "Er zit een boog in, die dichtgemetseld is toen de rioleringen zijn aangebracht. Die boog schijnt de toegang geweest te zijn naar een onderaardse gang, die uitkwam in de kerktoren. Het was een ontsnappingsroute voor de soldaten die via het huis waren gevlucht." In de 19e eeuw had de Zutphense verdedigingsmuur geen functie meer en werd hij op veel plekken gesloopt. Bij het 's-Gravenhof verdwenen behalve de muur ook de Vischpoort en een deel van de huizen die aan de poort grensden. Dat gebeurde rond 1870, toen statige patriciërshuizen in de mode waren. Begrijpelijk dus dat bij de twee reeds samengevoegde huizen nóg een huis getrokken werd. Om er één geheel van te maken kwam er aan de voorkant een nieuw front, werd het linkerhuis opgehoogd en kreeg het op de derde verdieping dezelfde zolderraampjes als in de huizen ernaast. Op de zolderkamers aan de rechterkant liggen eiken vloeren, in het linkerdeel zijn die van grenenhout. "Daaraan kun je zien dat deze verdieping er later bij is gekomen", legt Hanna uit. "Want in de 19e eeuw werd voor vloeren geen eikenhout meer gebruikt, maar grenen." Ook van binnen werd de boel aangepakt. "Alles is opnieuw ingedeeld. De woonkamer kwam erbij, de gang werd belegd met granito. De stadsmuur werd doorgebroken, daar mochten ramen in. Daar kwamen de keuken, het tuinhuisje en de hal. Toen de dochter van de toenmalige bewoner in 1911 trouwde, betrokken zij en haar kersverse echtgenoot de keuken en het tuinhuisje aan de achterkant. Er werd een etage bovenop gezet en voila: de dochter en haar man hadden hun eigen huis!" Omdat er zoveel aan het pand gesleuteld is, zijn er stijlelementen terug te vinden uit verschillende periodes. De schouw in de galerie is empire (begin 19e eeuw), die op de eerste verdieping is biedermeier (1815-'48). Aan de oude indeling van het huis heeft Hanna niets veranderd. "De architect wilde in de gang een open keuken maken, maar dat wou ik niet want dat hoort hier niet." Wel heeft ze centrale verwarming en sanitair laten aanbrengen. "En verder heb ik de woning zoveel mogelijk naar de oorspronkelijke toestand teruggehaald. Ik heb het uitgekleed, bloot gemaakt. Daarmee bedoel ik dat ik alles heb weggehaald wat er niet in thuishoorde, zoals de verlaagde plafonds." Ze is bovenaan begonnen, bij het dak. "De eerste zolder was onbeschoten, door de dakpannen keek je zo naar buiten. Toen dat gerepareerd was heb ik de zolder in slaapkamers verdeeld. Elke tien jaar heb ik een deel gedaan." Ze voegde de luiken toe, herstelde de dichtgetimmerde deurpanelen, maakte de haard open en had het plafond weg willen halen om de moederkindbalken terug te halen. "Maar die bleken niet mooi te zijn." Op de resten van de stadsmuur heeft ze een balkon laten maken. De gaten waardoor de soldaten konden ontsnappen zijn goed te zien. De bijkeuken van haar grootouders is bij de keuken 'K i/"t

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

Zutphense Pracht (vanaf 2012) | 2015 | | pagina 13